Page 38 - ÇALGI EĞİTİMİ GİTAR 12

2. KLASİK BATI MÜZİĞİNDE DÖNEMLER - IV ROMANTİK DÖNEM

Hazırlık 1. Romantik Dönem’e ait gitar eserlerini dinleyerek bunların sizde uyandırdığı
Çalışması duygu ve düşünceleri öğretmeniniz ve arkadaşlarınızla paylaşınız.
2. Romantik Dönem gitar müziğini Barok ve Klasik Dönem gitar müziğiyle
karşılaştırdığınızda ne gibi farklar gördünüz? Bu farkları öğretmeniniz ve
arkadaşlarınızla paylaşınız.

2.1. ROMANTİK DÖNEM

Romantizm, eski Fransızca “şiirsel deyiş” anlamına gelen “romance” sözcü-
ğünden türemiştir. 18. yüzyılın sonlarında tüm sanat dallarında duygu, coşku
ve imgeye yoğun bir şekilde yer verilmeye başlanmıştır. Sanatçıda yaratı-
cılığın, bireyselliğin, duygusallığın, biçimsel özgürlüğün öne çıkmasına ola-
nak sağlayan bu akımın etkisi müzik alanında da görülmüştür. Müzikologlar
müzik tarihini dönemlere ayırırken belli olayları, başlangıç ve bitiş tarihleri
olarak gösterirler. Müzikologların değişik görüşleri nedeniyle Romantik Dö-
nem’in ne zaman başlayıp ne zaman bittiği üzerine farklı görüşler bulunmak-
tadır. Romantik Dönem’in tüm 19. yüzyılı kapsadığı görüşü genel kabul görür
ve bu anlayışa göre Romantik Dönem üç evrede incelenebilir:

Görsel 2.1: Romantik Dönem Erken romantizm (1800-1830)
Müziğini Anlatan Bir Tablo,
Catherine Drinker (Ketrin Yüksek romantizm (1830-1850)
Drinkır), Old-fashioned Music
(Guitar Player) (1880) Geç romantizm (1850-1890)
Klasik Dönem’de başlamış olan Aydınlanma Çağı, Romantik Dönem’de hızlı
bir şekilde devam etmiştir. Fransız Devrimi, sanayileşme, kentleşme, burjuva
sınıfının önem kazanması hayatın her alanını olduğu gibi sanatı da etkilemiş-
tir. Sanatçı, tüm bu karmaşadan kaçarak doğaya ve duygulara sığınma ge-
reksinimi duymuştur. Duygularını en iyi şekilde ifade etmeye çalışan besteci,
bunu yapabilmek için armoninin sınırlarını zorlamış, nüans terimlerini abartılı
şekilde kullanmış, eser içinde sıkça ton değişikliklerine, yedili ve dokuzlu
akorlara başvurmuş ve kromatik geçişler kullanmıştır. Bu dönemde amatör
müzisyenlerin çalamayacağı, virtüözlük gerektiren eserler bestelenmiştir.
Dönemin müzikal gelişmeleri şu şekilde özetlenebilir:
• Bir öykü anlatır nitelikte bestelenen “programlı müzik” ortaya çıkmıştır.
• Klasik Dönem’in sade ve kuralcı armonisi yerini, duyguları en iyi şekilde anlat-
mayı hedefleyen daha özgür bir armoniye bırakmıştır.
• “Solo konçerto” gelişmiş, çalgının tüm hünerlerinin sergilendiği ve âdeta or-
kestrayla yarışarak zaferini ilan ettiği bir biçime dönüşmüştür.
• Şarkı (lied) formu gelişerek dönemin özelliklerine uygun birçok şarkı beste-
lenmiştir.
• Duyguları daha özgür biçimde ifade ettiği düşünüldüğü için çalgı müziği, vo-
kal müziğin önüne geçmiştir.
• Ulusal müzik bilinci gelişerek ulusal müzik akımları oluşmuştur.
• Opera büyük gelişme göstermiştir.

Klasik Batı Müziğinde Dönemler- IV Romantik Dönem 36