Page 43 - ÇALGI EĞİTİMİ GİTAR 12

4. KLASİK BATI MÜZİĞİNDE DÖNEMLER I

Hazırlık Çalışması
1. Rönesans Dönemi hakkındaki bilgilerinizi sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız.
2. Rönesans Dönemi’nde hangi alanlarda gelişmeler olmuştur?
3. Barok Dönem’e ait gitar eserlerini dinleyerek bunların sizde uyandırdığı duygu ve dü-
şünceleri ders öğretmeniniz ve arkadaşlarınızla paylaşınız.
4. Klasik Dönem gitar müziği ile Barok Dönem gitar müziği dinleyiniz bu iki dönemi karşı-
laştırarak aradaki benzerlik ve farkları ders öğretmeniniz ve arkadaşlarınızla paylaşınız.

4.1. Rönesans Dönemi Müziği (1460 - 1600)

Fransızca bir sözcük olan Renaissance “yeniden do-
ğuş” demektir ve Avrupa felsefesinin iki büyük çağı (Orta
Çağ-Yeni Çağ) arasındaki köprüdür. “Yeniden doğuş” dar
anlamı ile Antik Çağ üzerindeki incelemelerin yenilenme-
si, yeniden doğması demektir. Antik Çağ’dan sonra gelen
Orta Çağ felsefesinin ana ekseni dinsel kökenli ve kendi
içinde kapalı bir sistemdi. Rönesans’ta dinsel kökenli dü-
şünme sistemi, din ekseninden çıkarak doğa bilimleri ve
felsefe gibi yeni yaklaşımlara taşınmıştır.
Rönesans düşünce, bilim ve sanatta yeni güçlerin ye-
şermesi yanında eskilerin solması anlamına da gelir. Dö-
nemin ana felsefesinin eğilimi; insanın kendini her türlü
bağlılıktan kurtarması, yalnız kendine dayanması, kendini
arayıp bulmasıdır. Bu amaçla Rönesans felsefesi, deneyin
ve aklın sağladığı doğrular ile biçimlenmiştir. Bu düşünce
sanata ve müziğe de yansımıştır. Resim, heykel ve mimari
alanında daha çok İtalyan sanatçılar ön planda iken mü-
zik alanındaki gelişmelerde ise Kuzey Avrupa ülkelerinde
yaşayan Felemenkler büyük rol oynamıştır. (Görsel 4.1)
Dönemin müzikal gelişmeleri şu şekilde özetlenebilir:
• İlk nota basımı Roma’da Ulrich Hahn tarafından 1476’da
gerçekleştirilmiştir.
• Armoni ve kontrpuan bu dönemde gelişmeye başla- Görsel 4.1 Rönesans Dönem müziğini anlatan bir tablo
mıştır.
• Çalgısal müzik önemsenmeye başlandı. Buna bağlı olarak yeni çalgılar ortaya çıkmış, var olan
çalgılar da gelişmeye başlamıştır.
• Orta Çağ’da geri planda kalan halk müziği ve halk çalgıları Rönesans’ta önem kazanmıştır.
• Vokal müzik, armoni ve kontrpuanın gelişmesi ile büyük formlardaki eserlerde kullanılmaya baş-
lanmıştır.
• Tüm bu gelişmelerle birlikte 16. yüzyılın sonuna doğru önemli bir müzik olayı olarak operanın
doğuşu başlamıştır.

Rönesans Dönemi’nde Kullanılan Müzik Formları
Missa: Orta Çağ döneminde Katolik kilisesinde tek sesli olarak ortaya çıkmış, dinsel törenlerde
koro ile söylenen bir formdur. Rönesans döneminde orta tema üzerine kurulu çok sesli bir yapıya
dönüşmüştür. Değişmez bir metin üzerine bestelenen missalar, Rönesansla birlikte kontrpuanın
gelişmesiyle çok sesli bir yapıya kavuşmuştur.

42