Page 108 - TÜRK VE BATI MÜZİĞİ TARİHİ 12

8. ÜNİTE

7. 20. yüzyıl müziğinde belirgin değişiklikler görülmektedir. Aşağıdakilerden hangisi bu dönem mü-
zik eserlerinin ezgisel farklılıklarından biri değildir?
A) Ton hissiyatı önce esnemiş, sonra atonalite belirginleşmiştir.

B) Kilise makamlarına ve Doğu makamlarına yer verilmiştir.
C) Pentatonik diziler kullanılmaya başlanmıştır.
D) Ezgi belirginleşmeye başlamıştır.
E) Kromatik dizilerin kullanımı artmıştır.

8. Aşağıda 20. yüzyılda ortaya çıkan önemli müzik akımları ile ilgili bilgiler verilmiştir. Verilen bilgilere
dayanarak boş bırakılan yerlere akımların isimlerini yazınız
19. yüzyıl sonlarında Fransa'da ortaya çıkmıştır. Bu akımda disonanslar, aynı
doğrultuda devam eden akorların ilerleyişi ve tam aralıklı diziler kullanılarak
sesin “gücü” yerine “tını”sı üzerinde yoğunlaşılmıştır. Sesin renkleri armonize
edilerek tını ayrıştırılmış ve saf bir tını arayışına eğilim gösterilmiştir.
“Geriye dönüş akımı” olarak tanımlanmıştır. Bu akımda standart tonalitenin
yerini sık sık değişen tonaliteler almış, sekiz sese bağımlılık yerine kromatik
skaladaki 12 sesin eşit değerde ve özgürce kullanılması anlayışı benimsen-
miştir.
20. yüzyıl müziğinin deneysel karmaşıklığına bir tepki olarak 1970’li yıllarda
Amerika’da ortaya çıkmıştır. Bu akımın temel prensibi müziği yalınlaştırmak-
tır. Akımın bestecileri Uzakdoğu’nun gizemli melodilerinden, Asya’daki tek-
düze yineleme örneklerinden ve Afrika’nın ritim çeşitliliğinden etkilenmiştir.
1950’li yıllardan sonra ortaya çıkmıştır. Sesin doğal ve yapay tüm ögelerini
içeren bir akımdır. Bu akımla birlikte yeni arayışların ve teknolojik gelişmele-
rin sonucunda icat edilen ondesmartenot, theremin, telharmonium gibi ma-
kineler yardımıyla deneysel çalışmalar yapılmıştır.
Bu akımda insanın iç dünyasını ve günlük yaşamda bastırdığı tüm duyguları
hiçbir geleneksel kalıba bağlı kalmadan özgürce ortaya koyması amaçlan-
mıştır. Doğada ve insanın içinde var olan tüm gerçekleri yansıtan bir müzik
anlayışı benimsenmiştir. Bu akımın etkisiyle bestelenen eserlerin en belirgin
özelliği atonalitedir.
20. yüzyıl başlarında geleneksel değerleri dengeli bir şekilde koruyan ve
anlamlandıran bir akım olarak ortaya çıkmıştır. Bu akımla birlikte füg ve 12
kontrpuan gibi eski müzik biçimleri tekrar değerlendirilerek tonalite, armoni,
ezgi gibi unsurlar yeniden önemsenmeye başlanmıştır.

9. I. Claude Debussy
II. Igor Stravinsky
III. Anton Webern
IV. Mily Balakirev
Yukarıdakilerden hangileri 20. yüzyıl bestecilerindendir?
A) I ve II B) I, II ve III C) I, II ve IV D) I, III ve IV E) II, III ve IV

NOT: Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt ettiğiniz sorularla ilgili
konuları gözden geçiriniz. Cevaplarınızın tümü doğru ise bir sonraki öğrenme faaliyetine geçiniz.

20. YÜZYIL VE MODERNİZM 107