Page 79 - TÜRK İSLAM MUSİKİSİ 12

ray musikisi ve halk musikisi türleri tekke
musikisi ile yüzyıllar boyunca sürekli etkile-
şime girmiş ve beraber gelişim göstermişler-
dir (Görsel 3.2).

3.2. Cami Musikisi Formları

3.2.1. Ezan
Kelime olarak “bildirmek, duyurmak,
çağrıda bulunmak, ilan etmek” anlamlarına
gelen ezan, farz namazların vaktinin geldiğini
duyurmak amacıyla günde beş kez okunan bir
tür çağrıdır. Müslümanları namaza yönlendi-
ren bu çağrı aynı zamanda İslam'ın temel ilke- Görsel 3.2
leri olan Allah'ın varlığını, birliğini bildirir ve Hz. Muhammed'in Al- Tekke musikisi (Temsilî)
lah’ın elçisi olduğunu ilan eder. Ezan ile aynı kökten gelen "müezzin"
terimi ise bu çağrıyı ilan eden kimseler için kullanılır (Görsel 3.3).
Ezan hicretin birinci yılında Mescid-i Nebevi’nin inşasının ta-
mamlanmasıyla uygulanmaya başlanmıştır. Hadislerde ezanın ma-
nası, önemi ve ezan okunmasının faziletleri belirtilir. Ezan; sadece
namazı hatırlatmakla kalmaz. Aynı zamanda İslam'ın esaslarını vur-
gular, Müslümanlar arasında birlik ve dayanışmayı simgeler. Ezan
İslam'ın evrensel bir çağrısıdır ve bu ilahi mesaj günün her anında
yeryüzünden yükselmektedir.

BİLGİ KUTUCUĞU

İslam peygamberi Hz. Muhammed'in Mekke döneminde
farz kıldığı namazın vakitlerini Müslümanlara bildirmek için özel
bir sistem henüz yoktu. Medine döneminde ise Müslümanlar za-
man zaman toplanarak namaz vakitlerini gözetlemeye çalışıyor-
lardı. Ancak daha etkili bir yöntem gerekiyordu. Namaz vaktinin
geldiğini duyurmak için bir işarete ihtiyaç vardı. Ateş yakma, boru
üfleme, çan çalma veya bayrak dikme gibi farklı öneriler ortaya
atıldı ancak bu öneriler başka dinlerin gelenekleri olması sebebiyle
Hz. Muhammed tarafından kabul edilmedi. Bu sırada Abdullah
bin Zeyd isimli sahabe, rüyasında ezanın sözlerini öğrendiğini Hz.
Muhammed’e bildirmiştir. Hz. Muhammed, bu rüyayı önemsemiş
ve Bilal Habeşi'yi seçerek ona ezanın sözlerini öğretmiştir. Bilal,
sabahın ilk ışıklarında Neccaroğullarına ait yüksek bir evin çatı-
sına çıkarak ilk ezanı okumuş ve hicretin birinci yılında ilk ezan Görsel 3.3
icrası gerçekleşmiştir. Bu olay, ezanın kabul edildiği an olarak İs- Ezan okuyan müezzin (Temsilî)
lam tarihine geçmiş ve namaz vakitlerini belirlemenin cemaati bir
araya getirmenin bir aracı olarak günümüze kadar süregelmiştir.

77