Page 81 - TÜRK İSLAM MUSİKİSİ 12
P. 81
Sözlük anlamı olarak “doğum yeri ve zamanı” anlamına gelen mevlid, İslam dünyasında Hz. Peygam-
ber’in dünyayı teşri erini ifade etmek için icra edilen formdur. Mevlidin ilk defa Süleyman Çelebi
ve Sinaneddin Yusuf tarafından bestelenmiş olabileceği söylenmektedir. Türk edebiyatında Türkçe
yazılan pek çok metin arasında en çok kabul gören ve günümüzde de okunmaya devam eden mevlid,
Süleyman Çelebi’ye ait olan “Vesiletü’n-Necat (Kurtuluş Yolu)” isimli manzum eserdir.
Bir mevlid merasiminde dört grup yer alır: Aşirhanlar (Kur’an okuyanlar), tevşihhanlar (tevşih ve ilahi
okuyanlar), mevlidhanlar (mevlid bahirlerini okuyanlar), duahanlar (dua okuyanlar).
Aruz vezniyle ve mesnevi tarzında yazılan mevlid, “bahir” adı verilen dokuz bölümden oluşur.
Tevhit ve Münacat Allah’ın birliği, sıfatları ve büyüklüğünden bahsedilir.
Dua Mevlidi okuyan ve dinleyenlerden istenilen dua yer alır.
Fıtrat-ı Âlem lemin yaratılışı anlatılır.
Nur’ın-Nebi Hz. Peygamber’in ruhunun yaratılışından bahsedilir.
Veladet-i Nebi Hz. Peygamber’in doğum zamanından bahsedilir.
Mirac’ün-Nebi Hz. Peygamber’in miraca yükselişinden bahsedilir.
Mucizat’ün-Nebi Hz. Peygamber’in mucizelerinden bahsedilir.
Vefat’ün-Nebi Hz. Peygamber’in vefatından bahsedilir.
Dua ve İltica Allah’tan, yazarın günahlarının ve kitabın kusurlarının affedilmesi istenir.
Mevlidlerin icra yerleri camiler (Görsel 4.3) ve evlerdir. Mevlidler, ölen bir kimsenin ardından halk
arasında gelenek hâline gelen 40 ve 52. günlerde, yıl dönümlerinde; doğumda, evlilikte, sünnette,
hac dönüşünde, askerlik dönüşünde, kandillerde ve Kadir Gecesi’nde icra edilir.
O DP
4. ÜNİTE
