Page 99 - TÜRK İSLAM MUSİKİSİ 12

Özellikle 19. yüzyılda kullanılan O , vahdet telkin eden güftelerden derlenmiş ilahilerdir. Küçük
melodik cümlelerden oluşan bir form olmakla birlikte bestelendiği makam sayısı da azdır. Gülşeni
ve Bayrami dergâhlarında zikir esnasında okunmaktadır. Bektaşi dergâhlarında, kullanılan bu forma
“Bektaşi gülbankı” adı verilmektedir.

Edebiyatımızda halk şiirindeki “ağıt”a karşılık gelen mersiye, divan edebiyatı içinde gelişmiş bir şiir
türüdür. Bu amaçla yazılmış şiirler için yapılan bestelere de “mersiye” adı verilmiştir. Mersiyelerde,
önemli bir şahsiyetin ölümünden sonra onun özellikleri sayılır, ölen kişi methedilir veya onun ölü-
münden duyulan üzüntü dile getirilir.

Mersiyeler, genellikle cenaze merasimleri ve o kişinin ölüm yıl dönümlerinde okunur. Mersiye oku-
yan kişiye “mersiyehan” denir. Musiki bilen kişiler tarafından her makamda usulsüz ve doğaçlama
olarak okunmasından dolayı notaları yazılmış değildir. Bununla beraber usulle bestelenmiş az sayıda
mersiye bulunmaktadır. Özellikle Hz. Hüseyin’in Kerbela’da şehit edilmesini konu alan mersiyeler,
muharrem ayında tekkelerde düzenlenen zikir meclislerinde mersiyehanlar tarafından icra edilmiştir.
Son dönemde Çanakkale şehitlerine ithafen mersiyeler de yazılmıştır.

DÜGAH MERSİYE

Can Vatan Canan Vatan
Usulü: Devr-i Hindi Güfte: O P RU
V HYU G Beste: 6DGH .D DN
H
e 92 HV H DGH D D
%
1 w 7 Ï Ï Ï Ï
& q 8 Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Î

3 w
& q Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï d Ï Ï w Ï Ï Î
J

5 w Ï Ï Ï
& q Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï
J
D YD D D D YD D E
U UH R H H D Y ş
7 Ï
& q w Ï Ï Ï Ï Ï Î Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï 3 Ï

YD D DK DK
YD D D DK DK
9 j
& q w Ï Ï Ï Ï Ï w Ï Ï Ï Ï Ï w Ï Ï Ï d
J
İV H G U H U
D ğı H H U VD D
11 w j j %
& q Ï Ï d Ï Ï w Ï Ï Ï Ï d Ï Î

YD D DK YD D
YD D DK YD D

5. ÜNİTE