Page 95 - TÜRK İSLAM MUSİKİSİ 12
P. 95
Zikrin birinci bölümünü teşkil eden kelimeitevhitten sonra “ismicelâl” zikrine geçilmeden önce
verilen arada bir veya iki Zakir tarafından okunan, serbest olarak bestelenmiş Türkçe manzumelere
durak denir. Duraklar, Mevlevilik dışındaki tarikatların hemen hepsinde icra edilmiştir. Durakların
icra yeri sadece dergâhlardır. Dergâhlarda yapılan zikir esnasında Zakirbaşı zikri durdurarak eseri
okumaya başlar. Bu nedenle bu forma “durak” adı verilmiştir.
Durak güfteleri, Allah’ın yüceliği, kudreti, sıfatları ve Hz. Peygamber’i (s.a.v.) anlatan mutasavvıf
şairlerin şiirlerinden seçilmiştir. Durak güftelerinde çoğunlukla dört mısralık manzumeler tercih
edilmiştir. Bu dört mısradan sadece birinci ve üçüncü mısralar farklı nağmelere sahiptir. İkinci ve
dördüncü mısralar, birinci mısranın bestesiyle okunur, üçüncü mısra ise eserin meyanını teşkil eder.
Terennümü bulunmayan duraklarda istenilen yerlere “Hak dost, dost, ah, Hu, ya Hak” gibi sözler
yerleştirilir. Duraklar, her makamdan, usulsüz ve serbest bir şekilde bestelenip okunabilir. Bunun
yanında durak evferi usulüyle bestelenilen duraklar da bulunmaktadır.
HİCAZ DURAK
Güfte: Dede Efendi
H HGH H G
H H D ı U H
1 % . Ï Ï Ï Ï Ï Beste: Niyazi Mısri Efendi
3
Ï
& w s w Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï
u
R ş D ı
ŞH Dş ND
2 j Ï Ï Ï Ï Ï Ï U . Ï U j U . Ï
& w s Ï Ï Ï z Ï Ï Ï Ï Ï
J
DşN R D GD D K
ı U D D GıU
3 Ï Ï Ï j
Ï
& w s Ï Ï Ï Ï Ï Ï z Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï
DU HN N
Rğ R
4 U 3 U . Ï
& w s Ï Ï Ï . Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï
J
u
GH ğ DK
GD DK
5 U . Ï Ï Ï Ï
& w s Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï
J
Hş EDK
şı ND KHU
6 . Ï Ï Ï s Ï
Ï Ï
Ï
Ï
Ï
Ï Ï
& w s Ï Ï Ï Ï Ï u . Ï Ï Ï Ï Ï Ï u Ï Ï Ï Ï Ï
UH GH D GH U kU
RN ğ GH DU
7 Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï U Ï Ï 3 %
Ï
Ï
Ï
& w s Ï Ï Ï Ï Ï Ï . Ï Ï Ï Ï Ï . Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï
J u
HN N GH ğ
HN N GH ğ
5. ÜNİTE