Page 91 - TÜRK İSLAM MUSİKİSİ 12

3.2.11.Muhammediye
Muhammediyeler; peygamberlerin hayatını, yaratılışı, cen-
neti, cehennemi, mahlûkatı, Âdem ve Havva’nın yaratılışını ve
yeryüzüne inmelerini konu alan manzum eserlerdir. Türk İslam
geleneğinde Muhammediyeler önemli bir yere sahiptir. 1449 yı-
lında Malkaralı Yazıcıoğlu Mehmet tarafından yazılan Muham-
mediye geniş halk kitleleri tarafından yüzyıllarca büyük bir ilgi
görmüştür (Görsel 3.13). Eserin uyak, redif ve diğer ahenk un-
surları açısından mükemmel olması kolayca ezberlenmesini ve
dinî toplantılarda okunmasını sağlamıştır. Evliya Çelebi "Geli-
bolu, Ankara ve Amasya halkının Yazıcıoğlu Mehmet’e ait olan
Muhammediyeleri ezberden okumakla tanınırlar." demektedir.
Eser Anadolu ve Rumeli’nin yanı sıra Kırım, Kazan ve Başkurt
Türkleri arasında da oldukça yaygın şekilde okunmaktadır.

Görsel 3.13
Yazıcıoğlu Mehmet'e ait Kitab-ı
Muhammediye'den sayfa örneği

ÜNİTE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME SORULARI

A. Aşağıdaki soruların cevaplarını altına yazınız.
1. Tilavet nedir? Tilavet ile musiki kuralları arasında nasıl bir benzerlik vardır?
...................................................................................................................................................................

2. Son mukaddes kitap olan Kur'an-ı Kerim'in musiki ile okunmasının insan üzerinde nasıl
etkileri vardır? Görüşlerinizi belirtiniz.
...................................................................................................................................................................

3. Sala okunduğu yer ve zamana göre farklı isimlerle anılmaktadır. Bu sala türlerine örnekler
veriniz.
..................................................................................................................................................................

4. Günümüzde mevlit formu Hz. Peygamber’in doğum gününde, mübarek gün ve gecelerde
mevlithanlar tarafından okunmaktadır. Sizce bu özel günlerde mevlit okunmasının amaçları
neler olabilir?
...................................................................................................................................................................

5. İslam alimlerinden Farabi, makamların insan üzerindeki tesiri konusunda çalışmalar yap-
mıştır. Dinî formlarda da musikiyi sıkça kullanan bir toplum olduğumuzu düşündüğümüz-
de ezanın vakitlere göre farklı makamlarda okunmasının etkileri neler olabilir? Açıklayınız.
...................................................................................................................................................................

89