Page 88 - TÜRK İSLAM MUSİKİSİ 12

HİCAZ TEMCİD
Beste: Bilinmiyor
Güfte: Bilinmiyor
Ï
1 b Ï Ï . Ï Ï U U U Ï Ï Ï . Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï . Ï Ï U
Ï Ï
& r J J Ï
Ted bir le ri el de i ken
Hak kın zik ri dil de i ken
Ï
Ï Ï
2 r b Ï Ï . Ï Ï U U U Ï Ï Ï . Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï . Ï Ï U
& J J Ï
Bu gün fır sat el de i ken

U
Ï
Ï
Ï Ï Ï
Ï
3 r b Ï Ï . Ï Ï U U U Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï Ï U U
Ï
& J Ï Ï
Ga fil ol ma u yan in san Son
3.2.9. Mevlit
Kelime anlamı olarak “doğmak, doğum zamanı ve yeri” mana-
larına gelen mevlit, İslam edebiyatında Hz. Muhammed’in doğum
yıl dönümünde (mevlit kandili) yapılan törenlerde okunmak için
yazılmış eserlerin genel adıdır. Mevlitler Hz. Muhammed’in doğum
günlerinde; bayram, kandil gibi mübarek gün ve gecelerde; ölüm,
doğum, hac veya asker uğurlaması gibi toplumsal olaylarda okun-
maktadır.
Türk İslam kültüründe Türkçe yazılan mevlitler arasında en çok
kabul gören ve günümüzde sıkça okunan mevlit, Süleyman Çelebi’ye
(ölm.1422) ait Vesiletü’n-Necat (Kurtuluş Yolu) isimli manzum eser-
dir (Görsel 3.11). Bu eser Hz. Muhammed'in hayatından kesitlerin
yer aldığı bir mesnevidir. Mevlitler musiki eşliğinde serbest ölçü ile
genellikle doğaçlama olarak icra edilir. Ancak Süleyman Çelebi'ye
ait mevlitin Sinaneddin Yusuf ya da Bursalı Sekban tarafından bes-
telendiği görülmektedir.
Mevliti makamına ve usulüne uygun bir şekilde okuyan kişile-
re “mevlithan”, mevlitin her bir bölümüne ise “bahir” denir. Bahir
Görsel 3.11 aralarında sureler, ilahiler ve kasideler okunur. Türk İslam musiki-
Süleyman Çelebi'ye ait Vesiletü'n si geleneğinde mevlit törenlerinde dört farklı icra grubu bulunur.
Necat adlı manzum eseri
Bunlar aşirhanlar (Kur’an okuyanlar), tevşihhanlar (tevşih ve ilahi
okuyanlar), mevlithanlar (mevlit bahirlerini okuyanlar) ve duahanlar
(dua edenler) olarak adlandırılır.

86