Page 152 - TİYATRO TARİHİ 9
P. 152
3 HAZIRLIK ÇALIŞMASI
1. Bir sanat eserinde karşıt unsurlardan yararlanmanın esere katkıları neler olabilir?
2. Toplumda herkesin aynı sanat türüne ilgi duymamasının nedenleri sizce nelerdir?
8.1. ROMANTİK TİYATRO
Romantik tiyatro düşüncesi, Fransız İhtilali’nin arka planında yer alan ulusçuluk, özgürlük, eşitlik, adalet arayışı
gibi kavramlardan beslenmiştir. Bu akımın amacı insanı eğitmek değil insanın doğal özüne ışık tutmak ve insanı
bu doğrultuda geliştirmektir.
Romantizm, XIX. yüzyılın ilk yarısında tiyatro sanatında en parlak dönemini yaşamıştır. Romantik akımın
düşünsel temeli, aydınlanma çağı olarak da kabul edilen XVIII. yüzyılda şekillenen Alman idealist felsefesine
dayanmaktadır.
İdealizm, maddeyi evrenin gelip geçici bir yanılsaması olarak gören felsefi öğretidir. İdealizme göre gerçek
olan idealar (değişmez öz) dünyasıdır. Bu akımın temelinde yer alan kuramsal altyapıya kaynaklık eden Alman
idealist felsefecileri arasında Immanuel Kant, Georg Wilhelm Friedrich Hegel (Corc Vilhelm Fredrih Hegel),
Johann Gottlieb Fichte (Yohan Gotliib Fişta) gibi isimler yer almaktadır.
XIX. yüzyılın ilk çeyreğine gelindiğinde oyun yazarlığında klasik
akımın biçim kuralları ile akıl ve mantık ölçülerine karşı çıkılmıştır.
Klasik tiyatro sanatının kuralları yeniden şekillenerek bu kurallara
ters istikamette yeni formüller üretilmiştir. Böylece romantizm akımı
ortaya çıkmıştır. Yeni akımın kuralları sanat eserinde yeni bir biçim,
yeni bir işlev anlayışı içerisinde değerlendirilmiştir.
Romantik tiyatro ise insani değerlere bağlılık, insan ve insan
vicdanının yüceltilmesini amaçlayan düşünceyle ortaya çıkan
görüşlerdir. Oyunların konusu bu amaca uygun biçimde düzenlenen
kurallar ve kavramlarla belirlenmiştir. Oyunlar dram sanatı şeklinde
sergilenmiştir. XIX. yüzyılın ilk yarısında tiyatro sanatında en parlak
dönemini yaşamıştır.
Fransa’da ise romantizmin bilinçli bir akım olması ancak 1824’ten
sonra gerçekleşmiştir. Victor Hugo 1827’de Cromwell adlı oyununa
yazdığı ön sözünde bu akımın bildirisini yayımlamıştır. 1830’da Görsel 8.1: Hernani oyunundan bir sahne
Hernani adlı oyununun büyük yankı uyandırması Fransa’da
romantizmin zaferi olmuştur (Görsel 8.1).
= BİLGİ KUTUSU
Fransız felsefeci Jean Jacques Rousseau’ya (Jan Cak Ruso) göre
toplum, bireye ahlak anlayışını getiren en önemli yapıdır (Görsel
8.2). Bunun için de en yüksek ahlak değerinin temsilcisidir. Felsefe-
sini geliştirirken devlet kavramını ulusal planda düşünmemiş olan
Rausseau’nun XVIII. yüzyıl sonlarında ulusçuluk akımının başlamasına
büyük katkısı olmuştur.
Görsel 8.2: Jean Jacques Rousseau
150 8. ÜNİTE
