Page 153 - TİYATRO TARİHİ 9

METİN ANLAMA VE YORUMLAMA

ROMANTİZMİN DÜŞÜNCE YAPISI

………………………

1789’da, Fransız İhtilali olarak anılan demokratik-burjuva ayaklanması, o dönemde gelişen
burjuva sınıfının bir ileri evresinin öğretisi olarak “Özgürlük, Eşitlik, Kardeşlik” düşüncesinin
coşkusu, sanat ve yazın alanında ve doğal olarak tiyatroda yazarların sözcülüğünü ettiği
duygusal bir aktarım oldu. Rousseau ve onu izleyen birçok yazarın yapıtında görüldüğü gibi
romantik yazarların kaynağında soyut bir ahlak kavramı vardı. Böylece sınırsız bir coşkunluk
ve haykırma özlemiyle anaparacı toplum düzeninin çelişkilerini yansıtan romantizmin gerçek
niteliği ve kaynağı ancak 19. yüzyılın ikinci yarısındaki çalışmalarla anlaşılabilmiştir.

…………………………..

Özdemir Nutku, Dram Sanatı

Aşağıdaki soruları metinden yola çıkarak cevaplayınız.

1. Özgürlük, eşitlik ve kardeşlik kavramlarının sanata olan katkıları nelerdir?
2. Metinde geçen “toplum düzenindeki çelişkiler” ifadesiyle anlatılmak istenen nedir?
3. Önceden başlayan bir akımın tam olarak yıllar sonra anlaşılmasının nedenleri neler olabilir?

Q ARAŞTIRINIZ

XVIII. yüzyıl sonlarında Türk tarihinde yaşanan gelişmelerin o dönemin tiyatrosuna etkileri nelerdir?

8.1.1. Romantik Akımın Genel İlkeleri

Romantizmle oyun metinlerinin yapısı ve içeriği değişmiştir. Klasik tiyatroda öykü önemliyken romantik
tiyatroda öykü ikinci planda kalmış ve oyunlar karakter oluşturma üzerine şekillenmiştir. Bu durum, Antik
Yunan tiyatrosundan bu yana tiyatro tarihinde yaşanan en önemli dönüm noktasıdır.

Antik Yunan’ın klasik çağından Fransız neoklasiklerine kadar yaklaşık 2000 yıl boyunca tiyatro oyunlarında
soylu kahramanların başından geçen mitsel ve efsanevi olaylar konu edinilmiştir. Romantizmle ilk kez gündelik
hayatta karşılaşılan sıradan insanların başından geçen olay ve durumlar konu edinilmeye başlanmıştır. Artık
kahramanlar çağı bitmiştir.

Romantik tiyatro oyunları olan dramın özellikleri şunlardır:

• Beş perdeden oluşmuştur.
• Oyun sonları mutlu son ile kurgulanmamıştır.
• Kelime seçimleri son derece özenle yapılmış ve kaba ifadeler metin dışında tutulmuştur.
• Koro ve diyalog bölümlerine yer verilir.

151
TİYATRODA ROMANTİZM