Page 34 - TİYATRO TARİHİ 9
P. 34
2.1.1.4. Tiyatro Yapıları ve Gösterim Unsurları
Antik Yunan tiyatrosunda gösterim unsurlarını içeren sahne etmenleri, Klasik ve Helenistik olmak üzere iki
dönemde şekillenmiştir. Antik Yunan tiyatrosu, tiyatro yarışmalarının düzenlendiği MÖ V. yüzyılda altın çağını
yaşamıştır. Tiyatronun bu altın çağında oyun alanı tahtadan yapılmıştır. Ahşap tiyatrolardan birinin yıkılması
üzerine MÖ IV. yüzyıldan itibaren açık alanlarda taş tiyatrolar yapılmaya başlanmıştır.
Thespis’in tarih sahnesine çıktığı dönemde dairesel oyun alanı formu geçerli hâle gelmiştir. Oyun alanı MÖ IV.
yüzyılda ilk taş tiyatrolar inşa edildiğinde klasik biçimini bulmuştur. Yunan tiyatrolarının klasik biçim özelliklerini
tümüyle yansıtan sahne örneği Epidauros (Epidarus) Tiyatrosu’dur (Görsel 2.9).
Orkestra
Parados Parados
Rampa Rampa
Proskenion Skene
Görsel 2.9: Epidauros Tiyatrosu’nun planı
= BİLGİ KUTUSU
Atina’da yer alan Kynortion (Kınortion) Yanardağı’nın yamacına yapılan Epidauros Tiyatrosu’nun mimarı
Polykleitos’tur (Polikleitos). Bu tiyatro binasının ilk kez tıp ve sağlık tanrısı Asklepion onuruna yapılan bir
şenlikte kullanıldığı düşünülmektedir.
Epidauros Tiyatrosu; oyun alanı, orkestra ve seyir yeri olmak üzere üç temel alandan oluşmaktadır. Temel
bölümlerde yer alan alt bölümler ise şunlardır:
Skene
Oyun alanının sahne arkası bölümüdür. Skenenin seyir yerine açılan üç kapısı bulunur ve ortadaki kapı diğer iki
kapıya göre daha büyüktür.
Proskene
Kapıların hemen önündeki sahnedir (ön sahne). Koroya cevap veren oyuncular bu bölümü kullanır.
Rampa
Proskenenin her iki yanında olan ve sahne dışını oyun alanına bağlayan ara uzantıdır. Gösterimler esnasında
dışarıdan haber getiren oyun kişileri bu bölümü kullanır.
32
2. ÜNİTE