Page 39 - TİYATRO TARİHİ 9
P. 39
C SIRA SİZDE
Sophokles’in Kral Oidipus adlı oyun metnini okuyunuz. Metinden hareketle Sophokles tragedyasını
Aiskhylos tragedyalarından ayıran özellikleri belirleyiniz.
Euripides Tragedyası
Euripides (Örpides), Aiskhylos ve Sophokles’ten sonra Antik Yunan
tiyatrosunun üçüncü büyük tragedya şairidir (Görsel 2.17). Doksan oyun
yazmış fakat bunlardan on sekizi (Alkestis, Medea, Hippolytos, Herakles’in
Çocukları, Andromak, Hekabe, Herakles, Yalvaran Kızlar, İon, Troyalı Kadınlar,
Elektra, Iphigenia Tauris’te, Helena, Fenikeli Kadınlar, Orestes, Bakkhalar,
Iphigenia Aulis’te, Kikloplar) günümüze kadar ulaşmıştır. Kendi döneminde
toplam beş birinciliği vardır. Çoğunlukla ikinci ve üçüncü olmuştur.
Sophokles’in üzerinde durduğu yer ve zaman birliği kavramlarını önemse-
memiştir. Eserleri teknik bakımdan Aiskhylos ve Sophokles’in eserleri kadar
güçlü olmasa da eserlerinde işlediği konular ile kendinden sonraki yazarları
etkilemiştir. Bugün bilinen anlamdaki dram sanatının öncüsü olarak kabul
edilmiştir.
Görsel 2.17: Euripides heykeli
Euripides’in tragedyalarında kullandığı içerik ve yapı özellikleri şunlardır:
Oyunlarını yazarken toplumu eğitmek gibi bir amaç gütmemiş, estetik kaygıyı ön planda tutmuştur.
Oyun yapısına prolog ve epilog bölümlemelerini kazandırmıştır.
Kendi dönemine kadar olan alışkanlıkları ve gelenekleri sorgulamış, oyunlarında bunlara yer vermiştir.
Oyun kahramanı olarak soylu olmayanlara ve kadınlara daha fazla yer vermiştir.
Düşünceye önem vermiş ve akılcılığın ağır bastığı oyunlar kaleme almıştır.
Kölelik anlayışını eleştirmiş ve bütün insanların eşit olması gerektiği fikrini oyunlarına da yansıtmıştır.
İnsanları olmaları gerektiği gibi değil olduğu gibi betimlemiştir.
C SIRA SİZDE
Euripides’in Medea adlı oyun metnini okuyunuz. Metinden hareketle Euripides tragedyasını Aiskhylos ve
Sophokles tragedyalarından ayıran özellikleri belirleyiniz.
2.1.2.2. Komedya
Komedya, Antik Yunan tiyatrosunda ortaya çıkan ikinci dramatik türdür. Kent dionysiasına MÖ 487-486 yıllarına
kadar kabul edilmemiştir. Komedyanın kökenine dair çeşitli görüşler bulunmaktadır.
1. Komedyanın kökeni VI. yüzyılın yazarlarından İkaryalı Susarion’a (Susaryon) dayanır. Bu yazarın oyuncu
ya da ozanlardan oluşan bir koroyla yarışma niteliği de taşıyan güldürücü gösteriler düzenlediği söylenir.
2. Komedyanın kökeni Dor kültürünün egemen olduğu yörelerde sunulan farslardır. Kaba güldürü
egemendir.
37
ANTİK YUNAN TİYATROSU