Page 42 - TİYATRO TARİHİ 9
P. 42
MERAKLISINA
Yandaki karekodu kullanarak Anadolu Arkeolojisi adlı içeriğin bir kesitini izleyebilirsiniz.
Komedya Türleri
Komedyalar, yazarların komedyanın tarihsel dönem özellikleri ve kendilerine özgü ilkelerini birleştirmesiyle
ortaya çıkan iki türe ayrılmaktadır.
Komedya Türleri
Aristophanes Komedyası Menandros Komedyası
Aristophanes Komedyası
Aristophanes, Antik Yunan tiyatrosunda eski komedya türüne dâhil olan
oyunlar kaleme almıştır (Görsel 2.19). Kırk oyun yazdığı tahmin edilmektedir.
Bugüne ulaşan oyun sayısı on birdir. Bu oyunlar; Acharnialılar, Atlılar, Bulutlar,
Eşek Arıları, Barış, Kuşlar, Lysistrata, Thesmophoria Şenliğini Kutlayan Kadınlar,
Kurbağalar, Parlementoda Kadınlar, Zenginlik’tir.
Aristophanes, toplumun kusurlu gerçekliği ve Peloponez Savaşları’nı konu
edinmiştir. Peloponez Savaşı dönemi Atina’sını oyunlarında tüm yönleriyle
işlemiştir. Eski komedya dönemi özellikleri gösteren oyunlar yazmıştır. Bu
yüzden Aristophanes, oyunlarının tamamında Atina’yı kurtarmayı konu
edinmiştir. Eğitim, hukuk gibi konuları sürekli tartışmıştır. Bu yönüyle eserleri
düşünce güldürüsü özelliği de taşımaktadır.
Görsel 2.19: Aristophanes
Gelenekçidir ve yeniliklerle alay etmiştir. Oyunlarında toplumsal taşlamanın yanı sıra bireysel taşlamaya
ve eleştiriye de ağırlıklı olarak yer verilmiştir. Bunu yaparken kaba fars, söz oyunları, küfürlü şakalardan
faydalanmıştır. Eserlerindeki güldürü ögeleri abartılıdır.
Oyunlarının yapısal örüntüsü basittir. Aristophanes’in genel ilke olarak belirlediği komedya yapısı şu şekildedir:
Prologos: Kişilerin tanıtıldığı ve durumun sergilendiği bölümdür.
Parados: Koronun girdiği bölümdür.
Agon (Çatışma): Koro tanıklığında bir sorunun iki karşıt görüş bağlamında tartışılması ve görüşlerden birinin
herkes tarafından benimsenmesidir.
Parabasis: Koronun oyundan bağımsız olarak yazar adına seyirciye seslenmesidir.
Episod: Benimsenen yeni düşüncenin uygulamaya konuşu ve sonuçlarını sergileyen, yer yer koro şarkılarıyla
bölünmüş kısa tablolardır.
Exodos: Koronun oyun kişileriyle birlikte sahneden çıktığı bölümdür.
C SIRA SİZDE
Aristophanes’in Lysistrata adlı oyun metnini okuyunuz. Oyunundaki komedya döneminin özelliklerini
belirleyiniz.
40
2. ÜNİTE
