Page 77 - TİYATRO TARİHİ 9
P. 77
Orta Çağ’da tiyatro kuramına ilişkin yeni görüşler üretilememiştir. Antik Yunan ve Roma Dönemi kuramcılarının
tiyatro görüşleri yinelenmiştir. Tiyatroda türler ayrımı ile tiyatronun ahlak eğiticiliği işlevi vurgulanmıştır. Kilise
görevlileri, halkın bu sanata olan ilgi ve merakını görmüş; her seferinde tiyatroya karşı suçlamalar yöneltmişlerdir.
Tiyatro faaliyetlerinin tümü bu çağın ilk dönemlerinde yasaklanmıştır (Görsel 4.2).
Görsel 4.2: Orta Çağdan temsili bir tiyatro oyunu
İlerleyen tarihlerde tiyatro estetiğine ilişkin çağa özgü gelişmeler gözlenmiştir. Orta Çağ, tiyatro tarihi açısından
bu yönüyle verimli bir tarihsel dönem olarak görülmüştür. Bu çağın sonlarında ise tiyatro neredeyse ortadan
kaybolmuştur. Katolik Kilisesinde iç çatışmalar, dinsel oyunların yasaklanışı, din dışı konulara dönüş ve
tiyatronun kurumsallaşmasıyla çöküş dönemine girmiştir.
= BİLGİ KUTUSU
Orta Çağ’da Hristiyanlık, kilise gibi örgütlü bir yapıya sahip olduğu için kısa sürede tüm Avrupa’da yayılmıştır.
Kilise, endülüjans (cenneti vaat etme) ve aforoz (dinden çıkarma) yetkisine sahiptir. Batı Hristiyanlığını
temsil eden Katolik Kilisesi, dinî hakların yanı sıra dünyevi haklara da sahiptir. Din adamları (rahipler)
sınıfının nüfuzu oldukça geniştir.
Q ARAŞTIRINIZ
Orta Çağ’da kilisenin tiyatro dışındaki sanat dallarına etkileri nelerdir?
4.1.1. Orta Çağ Tiyatrosunun Genel Özellikleri
Orta Çağ tiyatrosu, MS IX. yüzyılda kilise içinde oynanan dinsel oyunlar ile başlamıştır. Kilise içi tiyatro dönemi,
sanat tarihinde Romanesk Dönem olarak bilinen MS 800 ile 1200 yılları arasını kapsamaktadır. Oyunların büyük
ilgi görmesiyle tiyatro sanatı zamanla kilise dışına taşmış ve konu bakımından dinî temalardan uzaklaşmıştır.
Tiyatronun kilise dışına çıktığı etkinlikler ise sanat tarihinde Gotik Dönem olarak adlandırılan MS 1200 ile
1400 yılları arasındadır. Tiyatronun en parlak olduğu dönem ise MS 1350 ve 1550 tarihleri arasında Orta Çağ’ın
sonuna denk gelmiştir.
75
ORTA ÇAĞ’DA TİYATRO