Page 82 - TİYATRO TARİHİ 9

METİN ANLAMA VE YORUMLAMA

KİLİSENİN DURUMU

Tiyatronun kiliseden dışarı atılması konusunda çeşitli nedenler ileri sürülüyor. Çok tekrarlanan
bir neden oyunların kiliseye sığmayacak kadar gelişmiş olması. Evler kilise içinde o kadar yer
kaplıyormuş ki gittikçe çoğalan seyircilere yer kalmıyormuş. Oysa bir pazar yerinde, bir alanda
oyunları binlerce kişi rahat rahat seyredebilir. Sonra tekerlekli sahneler bir oyunu bütün şehir
halkına gösterebilmeyi sağlıyor.

Ama tiyatronun kiliseden dışarı atılmasının en önemli nedeni bu olmasa gerek. Çünkü tiyatro
yalnızca kiliseden dışarı çıkarılmış değildi, oyunların yazılmasından, hazırlanmasından da
kilise elini çekiyor, bu işi loncalara bırakıyordu.

……………………………………….

Mehmet Fuat, Tiyatro Tarihi Başlangıcından Bugüne Türk ve Dünya

Aşağıdaki soruları metinden yola çıkarak cevaplayınız.

1. Tiyatronun kilise dışına çıkmasının başka hangi nedenleri olabilir?
2. Kilise tiyatroya verdiği desteği neden bırakmıştır?
3. Loncaların tiyatroya hangi açılardan katkısı olmuştur?

Q ARAŞTIRINIZ

Orta Çağ’da Osmanlıda sanatın hangi dalları gelişmiştir?

4.1.2. Orta Çağ’ın Değişen Tiyatro Görüşleri

Corpus Christi şenliği ile devamındaki yöresel dinsel oyunların büyük halk kitlelerine ulaşması için daha farklı
teknik gereksinimler oluşmuştur. Böylece Orta Çağ’da yapımcılık düzenlemelerinin gelişmesine giden yol
açılmıştır.

4.1.2.1. Tiyatro Sanatına Dair Yenilikler

Orta Çağ’ın sonuna doğru tiyatro sanatının yapı özellikleri, yönetilişi, ortaya konuşu konusunda birçok yenilik
ve değişim görülmüştür. Bu yenilikler oynanan oyun tarzlarında da yer bulmuştur.

Yapımcılık
Kilise XIV. yüzyılda doğrudan tiyatro yapımlarına katılmasa bile içeriği ve bunların sahnelenmesini her zaman
denetlemiştir. Esnaf birlikleri ve yardım kuruluşları Orta Çağ sonlarında oyunların yapımcılığını üstlenmiştir.
Böylelikle yazarlık, yönetmenlik, oyunculuk, sahne, dekor, kostüm, aksesuar gibi konularda tiyatro tekniğine
ilişkin gelişmeler olmuştur.

Yönetmenlik
Yönetmenlik, oldukça karmaşık olan yapımlarda bir hayli önem kazanmıştır. Yönetmen; oyuncuların rollerini
dağıtma, provalar yapma, oyuncuların sahne disiplininden kopmamasını sağlama, sahnenin kurulmasını
gözetleme, dekoru ve makinelerin yerlerini seçme, dekorun yerleştirilmesi gibi teknik görevlerin tamamını
üstlenmiştir. Kısacası bu dönemde yönetmen, oyunla ilgili her şeyden sorumlu olan kişi konumundadır.

80
4. ÜNİTE