Page 9 - Konu Özetleri AYT Biyoloji
P. 9
BIYOLOJI
KONU SİNİR DOKU
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT
SİNİR DOKU
Nöronlar (Sinir Hücreleri)
Nöronlar çeşitli uyaranlara karşı beyinde ve omurilikte karmaşık işlem ağlarını oluşturur. Bunun yanı sıra vücudun tüm böl-
gelerini beyne ve omuriliğe bağlar. Nöronlar; algılama, düşünme, hatırlama, kas aktivitesini kontrol etme, salgı bezlerinin
çalışmasını düzenleme gibi sinir sisteminin benzersiz işlevlerinin yerine getirilmesinde rol alır. Bu özelleşmiş hücrelerin
çoğu, mitotik bölünme yeteneğini kaybetmiştir.
Sadece beyinde yaklaşık 85 milyar nöron yer almaktadır.
Sinir sisteminde görevlerine göre duyu nöronu, motor nöron ve ara nöron olmak üzere üç tip nöron bulunur.
• Burun, göz, kulak gibi duyu organlarında reseptörlerinden aldıkları uyartıları, merkezî sinir sistemine (beyin ve omuri-
liğe) taşıyanlara duyu nöronu denir.
• Merkezî sinir sisteminden aldığı cevabı ilgili doku, organ, bez veya kasa götüren motor nörondur.
• Alınan bilginin merkezî sinir sisteminde değerlendirilmesi, yorumlanması gibi işleri yapan nöronlara ara nöron adı
verilir.
Nöron; bir hücre gövdesi (soma), dendritler ve aksondan oluşur.
¡ Hücre Gövdesi
• Sitoplazmasında lizozom, mitokondri, Golgi aygıtı gibi tipik hücresel organeller ile bir hücre çekirdeği içerir.
• Hücre gövdesinde serbest ribozomlar ve Nissl tanecikleri olarak adlandırılan granüllü endoplazmik retikulum kümeleri
de bulunur.
• Mikrotübüller akson boyunca hücre içi taşınmada görev alır.
• Nissl tanecikleri tarafından üretilen, yeni sentezlenmiş proteinler nöronların büyümesi ve hasarlı aksonların onarımı
için kullanılır.
Nöron ve hücre gövdesinin kısımları
• Hücre gövdesi, diğer nöronlardan gelen uyarıların alındığı ve üzerinde dendrit adı verilen çok sayıda dallanmış uzan-
tıların bulunduğu bölümdür.
BİYOLOJİ - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 9