Page 10 - Konu Özetleri AYT Biyoloji

SİNİR DOKU

¡ Dendritler
• Nöronun alıcı ya da girdi kısmıdır.
• Diğer hücrelerden salgılanan nörotransmitter maddelerin (kimyasal habercilerin) bağlanması için çok sayıda reseptör
bölgesi içerir. Alınan uyarı akson boyunca akson ucuna kadar götürülür.
¡ Aksonlar
• Glia hücreleri tarafından oluşturulmuş 20-200 tabakadan oluşan miyelin kılıf ile kaplıdır.
• Miyelin kılıf lipit ve protein yapıdadır.
• Beyinde ve omurilikte miyelin kılıf oluşturan glia hücreleri oligodendrositlerdir.
• Çevresel sinir sisteminde miyelin kılıf Schwann (Şıvan) hücreleri tarafından oluşturulur.
Miyelin kılıf sinir hücrelerinin aksonunda elektriksel yalıtım sağlar. Akson üzerindeki miyelinli bölümlerin kesintiye uğradığı
kısma Ranvier (Ranviyer ) boğumu denir. Akson sonundaki akson uçlarında da çok sayıda dallanmalar görülür. Bu dal-
lanmalar sayesinde sinyal birçok hücreye aynı anda aktarılabilir.
Akson uçlarında sinaps adı verilen bağlantı yerlerinde sinyal başka bir nörona, kasa ya da bez hücresine aktarılır.

Nöronda sinyal iletimi
Glia Hücreleri
Glia hücreleri sinir hücrelerini ve dokusunu destekler. Nöronlardan daha küçük olmalarına karşın sayıları nöronlardan
yaklaşık 25 kat daha fazladır. Glia hücreleri yaşam boyu bölünmeye devam eder.

SCHWANN HÜCRELERİ EPENDİM HÜCRELERİ
Çevresel sinir sisteminde yer Mikrovillus
alan nöronların aksonlarını ve sillere
saran miyelin kılıfı oluşturur. sahip tek bir katmanda
düzenlenmiş kübik hüc-
OLİGODENTROSİTLER relerden oluşur. Beyin ve
omurilik içindeki sıvı dolu
Merkezî sinir sistemi boşlukları çevreler, beyin
nöronlarının aksonları omurilik sıvısının (BOS)
etrafında miyelin kılıfın olu- üretimini ve akışını
şumundan (miyelinizasyon) düzenler.
sorumludur.

MİKROGLİA ASTROSİTLER
Merkezî sinir sisteminde Glia hücrelerinin en büyük
bağışıklık fonksiyonlarını ve en çok sayıda olanıdır.
yerine getiren özelleşmiş, Merkezî sinir sistemi etrafı-
makrofaj benzeri hücredir. nı saran ince zarla, kan kılcal damarları ve
Sinir sisteminin normal gelişimi sırasında nöronlarla temas kurar. Sinir dokuda hücre
oluşan hücresel kalıntıları giderir, mikropları dışı sıvı bileşimini düzenler. Kan-beyin ba-
ve hasarlı sinir dokusunu fagosite eder. riyeri oluşturarak toksinlerin ve diğer zararlı
maddelerin beyne ulaşmasını engeller.

Glia hücreleri ve Glia hücrelerinin görevleri
10 MEBİ KONU ÖZETLERİ BİYOLOJİ - AYT