Page 14 - Konu Özetleri AYT Biyoloji

BIYOLOJI

KONU SİNİR SİSTEMİNİN BÖLÜMLERİ, MERKEZÎ SİNİR SİSTEMİ-ÖN BEYİN
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

SİNİR SİSTEMİNİN BÖLÜMLERİ
Sinir sistemi merkezî sinir sistemi ve çevresel sinir sistemi olmak üzere iki bölümden oluşur.

SİNİR SİSTEMİ

Merkezî Çevresel
Sinir Sistemi Sinir Sistemi

Beyin Omurilik Duyu Motor
Bölümü Bölümü

Ön Beyin Orta Beyin Arka Beyin Otonom
Sinir Sistemi
Uç Beyin Beyincik Somatik
Ara Beyin Omurilik Sinir Sistemi
Soğanı
Talamus
Hipotalamus Pons
Epitalamus
Sinir sisteminin bölümleri

Merkezî sinir sistemi, beyin ve omurilikteki sinirlerden oluşan sinir sisteminin bütünleştiricisi ve kontrol merkezidir. Merkezî
sinir sisteminde ara nöronlar (bağlantı nöronları) yer alır. Ara nöronlar, duyu nöronlarından gelen duyusal bilgileri işler.
Ardından mevcut koşullar ve deneyimlere dayanarak uygun motor nöronları aktive eder. Böylece kasların kasılmasını ve
bezlerin salgı üretmesini teşvik eden tepkinin ortaya çıkmasını sağlar.
Motor nöronlar merkezî sinir sisteminden aldığı yanıtı kaslara, bezlere veya diğer nöronlara iletir. Motor nöronların hücre
gövdesi ve dendritleri merkezî sinir sisteminin içindedir. Motor nöronların aksonları çevresel sinir sisteminin kontrolündeki
organlara uzanır.
MERKEZİ SİNİR SİSTEMİ
Merkezi Sinir Sisteminin Genel Yapısı ve Bölümleri
Merkezî sinir sistemi, embriyonik bir yapı olan içi boş sinir kordonundan (nöral tüp) oluşur. Embriyonik dönemdeki sinir
kordonu boşluğu, beyin ve omurilik gelişirken omurilik kanalını ve beyin yarıklarını (ventrikül) oluşturur. Omurilik kanalı
ve beyin ventrikülleri beyin omurilik sıvısı (BOS) ile doludur. Ventriküller, ependim hücreleri ile çevrilidir. BOS, merkezî sinir
sistemini korur; besler ve atıkların uzaklaştırılmasında görev alır. Merkezî sinir sistemi gri maddeden ve ak maddeden
oluşur.
Beynin korteksinde nöronların hücre gövdeleri, dendritleri ve miyelinsiz aksonları içeren gri madde bulunur. Korteksin
altındaki ak madde ise miyelin kılıflı aksonlardan oluşur. Beyindeki ak madde çoğunlukla içeride yer alırken omurilikteki ak
madde dışarıda yer alır.

1

2

3

Merkezî sinir sistemi oluşumları

14 MEBİ KONU ÖZETLERİ BİYOLOJİ - AYT