Page 221 - Konu Özetleri AYT Fizik

ATOMUN TARİHSEL GELİŞİMİ VE BOHR ATOM TEORİSİ

MODERN ATOM TEORİSİ
Bohr atom teorisi diğer teorilerden farklı olarak çekirdek kavramını açıklamasıyla, kuantumlu açısal momentumu ilk defa
ortaya atmasıyla, kuantumlu enerji seviyelerinde ışımayı ifade etmesiyle yeni ve başarılı bir teori olarak kabul görmüştü.
Klasik fizikle kuantum fiziğinin birleştirilmesi atoma yeni bakış açısı getirmişti. İlerleyen süreçte deneylerde gözlenen veriler
Bohr atom teorisinin eksiklerini ortaya çıkarmış ve yeni bir atom teorisine ihtiyaç duyulmuştur. Bundan dolayı Bohr atom
teorisinden sonra Modern Atom Teorisi geliştirilmiştir.
Bohr atom modeli sonrasında yapılan deneyler ve çalışmalarda elektronların hem tanecik hem de dalga olarak düşünülme-
si ortaya çıkmıştır. Atomun karmaşık yapısını incelemek için geliştirilen mekaniğe kuantum mekaniği denir.

1923 yılında Louis De Broglie, tanecik ve dalganın birbirinin tamamlayıcısı olduğu
ve her taneciğe bir dalganın eşlik ettiğini ifade eden hipotezini öne sürdü. De Broglie
maddeyi dalga doğasıyla açıklamaya çalışmış ve her maddeye eşlik eden bir dalga-
dan bahsetmiştir. Parçacıkların, momentuma sahip olduğunu ve momentuma göre
değişen bir dalga boyuna sahip olması gerektiğini öngördü. Elektronların çizgisel
momentumları sürekli değiştiği için dalga boyunun da sürekli değişmesi gerekiyor-
du. Bu dalgalar, elektromanyetik dalgalar değildi, madde dalgalarıydı ve daha son-
ra kendi ismiyle anılan De Broglie dalgaları hâline geldi. De Broglie’nin dalgası bir
olasılık dalgasıdır. De Broglie’nin çalışmaları elektron mikroskobunun keşfine temel
oluşturmuştur.

De Broglie’nin çalışmaları parçacık madde midir yoksa dalga mıdır sorusunu akıllara
getirdi.
Louis De Broglie (1892-1987)

1925 yılında Werner Heisenberg (Verner Hayzenberg) kendi adıyla anılan Belirsizlik
İlkesi’ni açıklamıştır. Heisenberg belirsizlik ilkesi, bir parçacığın aynı anda hem mo-
mentumunun hem de konumunun tam doğrulukta ölçülemeyeceğini gösterir. Par-
çacığın konumu belliyse hızının, hızı belliyse konumunun bilinemeyeceğini ortaya
koyar. Sonuç olarak maddenin parçacık özelliği öne çıkmışsa dalga özelliği, dalga
özelliği öne çıkmışsa parçacık özelliği belirlenemez denilebilir. Werner Heisenberg
enerji ve zamanın da aynı anda belirlenemeyeceği sonucuna ulaşmıştır. Belirsizlik
ilkesine göre elektronlar çembersel bir yörüngede değil, çekirdek etrafındaki bulut
içerisinde herhangi bir yerde bulunma olasılığından bahseder.

Karl Werner Heisenberg
(1901-1976)

Belirsizlik ilkesine göre, elektronları bir çekirdeğin etrafında dönen, belirli bir konu-
mu ve momentumu olan parçacıklar gibi düşünmemek gerekir. Bu nedenle modern
atom teorisinde çekirdeğin etrafında dönen elektronlardan değil çekirdeğin etrafın-
daki elektron bulutundan bahsedilir.
Elektronun bulunma ihtimalinin yüksek olduğu bölgeye elektron bulutu denir. Elekt-
ron bulutu bazı bölgelerde çok yoğundur .Elektronun bu yoğun bölgede bulunma
olasılığı yüksek olup elektronun çekirdeğe yakın bölgelerde bulunma olasılığı daha
yüksektir. Çekirdekten uzaklaşıldıkça elektronun belli bir bölgede bulunma olasılığı
Elektron bulutu modeli azalır.

FİZİK - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 221