Page 252 - Konu Özetleri AYT Fizik
P. 252
FOTOELEKTRIK OLAY
Bu eşitliğe göre, eşik frekansı f olan bir metal ile kaplı bir fotoelektrik devresinde fotosele çarpan fotonların frekansı f
0
olmak üzere,
• f < f ise metal yüzeyinden elektron koparılamaz. Fotoelektronlar oluşmaz ve fotoelektrik olayı gerçekleşmez.
0
• f = f ise metal yüzeyinden elektron koparılır ve fotoelektronların kinetik enerjisi sıfır olur.
0
• f > f ise metal yüzeyinden elektron koparılır. Fotoelektron kazandığı kinetik enerjiyle hareket eder.
0
Fotoelektronların kinetik enerjisinin ışığın frekansına bağlı ifadesi, E = hf h f⋅ − ⋅
K 0
c c
Fotoelektronların kinetik enerjisinin ışığın dalga boyuna bağlı ifadesi, E = h⋅ − h⋅ şeklinde olur.
K λ λ
0
Yapılan çalışmalarda metalden kopan elektronların kinetik enerjisinin metal yüzeye düşürülen ışığın şiddetine bağlı olma-
dığı, frekansına ya da dalga boyuna bağlı olduğu görülmüştür. Buna göre kopan elektronların sahip olduğu maksimum
kinetik enerjinin fotonun frekansına bağlı değişim grafiği aşağıdaki gibi olur.
Grafikteki doğrunun eğimi Planck sa-
Maksimum
Kinetik Enerji (J) biti h'yi verir .
Bu eğim bütün metallerle yapılan foto-
Kopan fotoelektronun
max. kinetik enerjisi elektrik olayı deneylerinde sabittir.
E
Eğim = tanα= h = K
ff−
0 Frekans (Hz) 0
Bu grafikten,
1. Doğrunun eğimi h Planck sabitini
Bağlanma enerjisi
Gelen fotonun frekansı verir. Bu grafik tüm maddeler için çi-
zildiğinde tüm doğruların eğimleri h
Planck sabitini vereceğinden bu doğ-
Eşik frekansı rular birbirine paralel olur.
2. Grafik doğrusal olduğundan gelen
Fotoelektronun Kinetik enerji-Frekansı grafiği fotonların frekansları, kopan fotoelekt-
ronların kinetik enerjisiyle doğru oran-
tılıdır.
sonuçları çıkarılır.
Kopan elektronların maksimum kinetik enerjilerinin gelen fotonla-
Maksimum rın frekansına bağlı değişim grafiği hangi metal için çizilirse çizil-
Kinetik Enerji (eV)
sin eğimleri birbirine eşittir.
Na Al Cu Şekilde Na, Al ve Cu metalleri için kinetik enerji-frekans grafiği
çizildiğinde doğruların hepsinin eğimi aynı olup h Planck sabitini
verir.
0 Frekans (Hz)
Farklı metallere ait Fotoelektronların
Kinetik enerjisi-Frekans grafiği
252 MEBİ KONU ÖZETLERİ FIZIK - AYT