Page 253 - Konu Özetleri AYT Fizik

FIZIK

KONU MODERN FIZIK
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

FOTOELEKTRIK OLAY UYGULAMALARI VE KESME GERILIMI
FOTOELEKTRONLARIN MAKSIMUM KINETIK ENERJISI ILE METALIN EŞIK ENERJISI ARASINDAKI ILIŞKI

Akım şiddeti: Bir iletkenin birim kesitinden birim zamanda geçen yük miktarına denir. Akım şiddeti I sembolüyle gösterilir
ve SI'da birimi amper (A)’dir.

Işık şiddeti: Bir ışık kaynağından birim zamanda çıkan foton sayısına denir. Işık şiddetini arttırmak için kaynaktan çıkan
foton sayısını arttırmak gerekir. Fotonun enerjisini arttırmak ışık şiddetini değiştirmez.

Fotosel: Işık enerjisini elektrik enerjisine çeviren düzeneklere fotosel denir.

Havası Işık
alınmış tüp demeti Şekil 1'de üretece bağlanmamış fotosel karanlık bir ortamdayken devre-
de herhangi bir akım oluşmaz.
Katot yüzeyine ışık düşürüldüğünde gelen fotonların enerjileri metalin
Anot
Katot eşik enerjisinden küçükse fotonlar katot yüzeyinden elektron sökemez
ve akım oluşmaz.
Katot yüzeyine düşürülen fotonların enerjileri eşik enerjisine eşitse katot
yüzeyinden elektron koparılır fakat elektron kinetik enerji kazanmadığın-
A dan, elektron katot levhası yüzeyinde kalır ve akım yine oluşmaz.
Şekil 1: Fotosel modeli

Fotoelektrik Akım (i akımı)
0
Şekil 2'deki gibi katot yüzeyi üzerine düşürülen fotonların enerjisi, metalin
eşik enerjisinden büyükse foton metal tarafından soğurulur ve enerjisi
hem katottan elektronu koparır ve koparılan elektronlara kinetik enerji
Havası Işık kazandırır. Kinetik enerji kazanmış elektronların bir kısmı sapar bir kısmı
alınmış tüp demeti ise anoda çarpar ve devrede bir akım oluşmasına neden olur.
- Üreteçsiz bir devrede katottan sökülen elektronların anoda ulaşmasıyla
Katot - - Anot
- - oluşmuş devre akımına fotoelektrik akım (i ) denir.
0
- i akımını arttırmak için,
0
• Katot levhası üzerine düşen ışık şiddetini yani foton sayısını artırmak
• Katot levhasının yüzey alanını büyütmek
• Katot-anot arası uzaklığı azaltmak
A
• Eşik (bağlanma) enerjisi küçük metal kullanmak
Şekil 2: Fotoselde akım oluşması • Işık kaynağı noktasal kaynaksa, ışık kaynağını katoda yaklaştırmak
• Anot levhasının yüzey alanını büyütmek
• Katoda düşürülen fotonların enerjisini artırmak
işlemleri yapılabilir.

FIZIK - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 253