Page 257 - Konu Özetleri AYT Fizik

FOTOELEKTRIK OLAY UYGULAMALARI VE KESME GERILIMI

Bağlanma enerjilerinin aynı olduğu farklı iki fotosel lam-
Akım baya gönderilen K ve L ışık ışınlarının akım- gerilim gra-
K fikleri Şekil 10'deki gibi ise;
1. K ve L’nin maksimum akımları eşit i = i ise K
L MK ML
ve L’nin ışık şiddeti (foton sayısı) eşittir.
2. K ve L’nin fotoelektrik akımları arasındaki ilişki i >
OK
i ise K ışınlarının gönderildiği fotoseldeki anot – katot
OL
arası uzaklığın L’dekinden küçük olması veya K ışınla-
rının gönderildiği fotoseldeki katot yüzey alanının L’nin
yüzey alanından büyük olmasındandır.
3. K ve L’nin kesme gerilimleri eşit V = V ise K’nin foton-
K
L
larının enerjisi, L’nin fotonlarının enerjisine eşittir. Buna
Gerilim
0 göre K ve L’nin frekansları ve dalga boyları aynı olup K
ve L ışıkları aynı renktedir.
Şekil 10: Akım – Gerilim grafiği

FOTOELEKTRIK OLAYININ GÜNLÜK HAYATTAKI UYGULAMALARI
Fotoelektrik olayı, her ne kadar ışığın tanecikli yapıda olduğunu kanıtlayan bir olay olsa da günlük yaşamda kullanılan fo-
tosellerin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Fotoseller, üzerine düşen ışığı soğurarak elektrik akımına çeviren ve kullanıldıkları
devrelerde anahtar görevi gören optoelektronik aygıtlardır. Fotoseller, iş güvenliğinden, enerji tasarrufuna değin hayatı
kolaylaştıran birçok sistemde kullanılmaktadır.
• Musluklarda, sabunluklarda, kağıt havlu makinesinde ve el kurutma makinelerinde hijyen sağlamak için fotoseller
kullanılır.
• Sokak lambalarında, apartmanlarda otomatik yanan lambalarda ve koridor aydınlatılmasında, açılıp kapanır kapılar-
da, para sayma makinelerinde, güvenlik kamera sistemlerinde, yangın ve duman dedektörlerinde, pozometrelerde ve
birçok alanda fotoseller kullanılmaktadır.

FIZIK - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 257