Page 78 - Konu Özetleri AYT Fizik
P. 78

ÇİZGİSEL MOMENTUMUN KORUNUMU (İKİ BOYUTTA ÇARPIŞMALAR VE PATLAMALAR)





                     m   2m
                                    yatay
                                                            = -
                 m             2m                      m. v = - 2m . v 2m
                                                           m
                                                          v = - 2v 2m
                                                           m
                   h max


                        4m   Yer
                        3
          Aşağıdan yukarıya doğru atılan 3m küt-  Cismin iç patlamaya uğraması cismin çıkabileceği maksimum yük-
          leli  bir  cismin  çıkabileceği  maksimum   seklikte  gerçekleştiği  için  parçalanma  öncesi  hızı  ve  momentumu
          yükseklikte  iç  patlamaya  uğrayıp  iki   sıfırdır. Momentum korunumu gereğince ayrılan parçaların da mo-
          parçaya ayrılması                    mentumlarının da bileşkesi sıfır olmalıdır.

               M     v = 0
                      0
                                                               h  yüksekliğindeki  bir  noktadan  serbest  düşmeye
                                                               bırakılan M kütleli cismin K noktasına ulaştığında
                                             K                 iç patlama sonucu iki parçaya ayrılması.
                 K    ?
             1
                              yatay
               m 1  m 2                             = M  M
                                                               Parçalardan biri (m ) patlama sonrası v¶  hızıyla şe-
                                                                              1               1
                                                               kildeki gibi yatay atış hareketi yapıyorsa m  kütleli
                                         iç patlama öncesi                                       2
                                                               parçanın hareket yönünü bulalım.
                        Yer


                              veya
                                                               İkinci parçanın momentum vektörü P¶  şekildeki gibi
                                                                                            2
                                                               oluşur. P¶  ile P¶  vektörlerinin bileşkesi alındığında
                                                                      2
                                                                           1
                     K                        K                iç patlama öncesindeki P¶  vektörüne eşit olmalıdır.
                                                                                   M
                                          =                    m  kütleli parça iç patlama sonunda aşağı yönde
                                                                 2
                                                               eğik atış hareketi yapacaktır.
           iç patlama sonrası            iç patlama sonrası


                                                    düşey
                      2
                                                               m ·  2
                    m                            = m ·
                                   yatay               1
                  m     2m
               1                                                  yatay
                            3
                h max                                             2m ·  3




                                                    =       0 =   +   +
                      4m   Yer

          Aşağıdan  yukarıya  doğru  atılan  4m   Cismin iç patlamaya uğraması cismin çıkabileceği maksimum yük-
          kütleli  bir  cismin  çıkabileceği  maksi-  seklikte  gerçekleştiği  için  parçalanma  öncesi  hızı  ve  momentumu
          mum yükseklikte iç patlamaya uğrayıp   sıfırdır. Momentum korunumu gereğince ayrılan parçaların da mo-
          m, m ve 2m’ lik üç parçaya ayrılması.  mentumlarının da bileşkesi sıfır olmalıdır.



  78      MEBİ KONU ÖZETLERİ                                                                   FİZİK - AYT
   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82   83