Page 125 - Konu Özetleri AYT Kimya

ALKOLLER

ADLANDIRMA VE İZOMERİ ALKOLLERİN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ
• Hidroksil grubuna yakın uçtan itibaren en uzun • Alkoller polar moleküllerdir.
karbon zinciri numaralanır. Bağlı grupların yeri ve CH CH
adından sonra karşılık gelen alkanın adının sonuna 3 δ + 2 O δ
�ol eki getirilir. H

Alkan + ol C H OH Etanol • Yoğun fazda molekülleri arasında hidrojen bağları
2 5
bulunur.
CH OH CH
3 3 Hidrojen bağı, dipol-dipol çekimleri ile London
CH CH CH C CH çekimlerinden kuvvetli olduğu için aynı karbon sayılı
5 3 4 3 2 1 3
CH alkan ve alkil halojenürlerden yüksek sıcaklıkta
3
kaynarlar.
2,2,4-Trimetil-3-pentanol KN > KN > KN
CH OH CH CI CH
3 3 4
• Alkollerin yaygın adlandırılması yapılırken hidroksil • Monoalkollerde karbon sayısı arttıkça kaynama
grubunun bağlı olduğu alkilin adından sonra alkol noktası yükselir.
kelimesi getirilir. KN > KN
CH OH CH OH
3 7 2 5
Alkil + ol C H OH Etil alkol • Aynı karbon sayılı alkollerde, dallanma arttıkça
2 5
London çekim kuvvetleri zayıflayacağından kaynama
CH noktası düşer.
3
CH COH ter–Bütil alkol KN terBütilalkol KN sec Bütilalkol
3
CH • Alkollerin yapısındaki hidroksil sayısı arttığında
3
hidrojen bağı sayısı da artacağından kaynama
• Monoalkoller aynı karbon sayılı eterler ile izomerdir. noktası yükselir.
Alkollerin ilk üyesi olan metil alkolün izomeri olan bir <
eter yoktur. KN propanol KN gliserin
C H O • Alkoller su ile hidrojen bağı yaptıklarından suda iyi
n 2n+2
çözünürler.
C H O
2 5 δ
O
CH CH δ +
3 2 O δ H H
δ +
CH CH OH CH O CH H
3 2 3 3 Hidrojen bağı
Etil alkol Dimetil eter
• Alkoller suda moleküler olarak çözündükleri için
çözeltileri elektrolit değildir. Bazik özellik göstermez.

ÖNEMLİ ALKOLLER

METANOL: CH �OH ETANOL: C H �OH
3 2 5
• Alkollerin en basit üyesidir. • 78 °C sıcaklıkta kaynar.
• 64,7 °C sıcaklıkta kaynar. • Endüstri için önemli bir kimyasaldır. Benzinden
• Açık mavi alevle yanar. düşük enerjiye sahiptir. Benzinle çeşitli oranlarda
karıştırılarak kullanılır.
• Odunun havasız ortamda ve yüksek sıcaklıkta
damıtılmasıyla elde edildiğinden odun alkolü de • Sağlık alanında lokal antiseptik olarak kullanılır. Cilt
denir. üzerindeki bakterileri %90'a kadar azaltır.
• Çok zehirlidir. Az miktarı körlüğe, aşırısı ölüme sebep • İyi bir çözücü olan etanol; ilaç, parfüm ve kolonya
olur. üretiminde kullanılır.
• Günümüzde alternatif yakıt çalışmalarının
konusudur.

KİMYA - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 125