Page 55 - Konu Özetleri AYT Kimya

KIMYA

KONU TEPKİMELERDE ISI DEĞİŞİMİ - OLUŞUM ENTALPİSİ
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

TEPKIMELERDE ISI DEĞIŞIMI

• Her maddenin yapısında depoladığı bir enerjisi vardır.
• Enerji, iş yapabilme kapasitesidir. Enerji yoktan var edilemez. Bir formdan başka bir forma dönüşebilir.

• Kinetik enerji; bir sistemdeki taneciklerin titreşim, öteleme ve dönme hareketlerinden oluşur.
• Bir sistemdeki taneciklerin birbiriyle etkileşiminden potansiyel enerji oluşur.
• Maddelerin sahip olduğu potansiyel enerji kimyasal olaylar sırasında ısı, ışık, ses, elektrik veya hareket enerjisine
dönüşebilir.

• İç enerji, maddenin tüm taneciklerinin kinetik ve potansiyel enerjileri toplamıdır.
• Sıcaklık, madde ile ortam arasında ısı akışının yönünü belirleyen bir hâl değişimi olup kinetik enerjinin ortalama bir
ölçüsüdür. Isı ise madde ile ortam arasındaki sıcaklık farkından dolayı aktarılan enerjidir.

• Sistemin sahip olduğu toplam enerji; entalpi, ısı kapsamı, potansiyel enerji veya tepkime ısısı olarak adlandırılabilir
ve H ile gösterilir.
• Entalpi (H), sabit basınç altında gerçekleşen bir tepkimede alınan veya verilen ısı miktarıdır.

• Fiziksel, kimyasal ve nükleer olayların tümünde sistem ısı alır veya verir. Fiziksel olaylara eşlik eden enerji en küçük
iken (buzun erimesi), nükleer olaylara eşlik eden enerji en büyüktür (atom bombası).
• Entalpinin birimi, uluslararası birim sistemine (SI) göre kJ ve kJ/mol cinsinden hesaplanır.
• Entalpi değişiminin bağlı olduğu faktörler:

- Tepkimedeki maddelerin fiziksel hâlleri
- Tepkime ortamının sıcaklık ve basıncı
- Tepkimedeki madde miktarları
• Entalpi katalizöre bağlı değildir.
• Entalpi bir hâl fonksiyonu olduğundan izlenen yola bağlı değildir ve doğrudan ölçülemez. Sistemin ilk hâli ile son hâli
arasındaki entalpi farkından faydalanılarak ölçüldüğünde ¢H’den bahsedilir.
H H ürünler H girenler

• Sabit basınçta sistem dışarıdan enerji alırsa entalpisi artar, dışarıya enerji verirse entalpisi azalır.
• Sistemin enerji alışverişine göre tepkimeler ikiye ayrılır:
1. Endotermik (Isı alan)
2. Ekzotermik (Isı veren)

1. Endotermik Tepkimeler
• Dışarıdan ısı (enerji) alarak gerçekleşen tepkimelerdir.
• Isı girenler tarafına yazılır.

• Tepkime oku üzerinde “ısı”, “¢” şeklinde veya tepkimenin gerçekleştiği sıcaklık yazılarak da ifade edilebilir.
A + B + ısı † C + D
A B ısı C D
A B C D

KIMYA - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 55