Page 95 - Konu Özetleri AYT Mantık

ÇOK DEĞERLİ MANTIK

BULANIK MANTIK
• Bulanık mantık, geleneksel doğru veya yanlış (0 veya 1) değerlerine sahip ikili sistemlerin aksine, bir olayın gerçekleş-
me durumunu daha gerçekçi yansıtmak üzere ara değerlerle ifade eden bir mantık sistemidir.
• Bu sistemde önermeler tamamen doğru ya da tamamen yanlış değerin yanında az doğru, az yanlış, çok doğru, çok
çok yanlış gibi sonsuz sayıda ara değerler alabilir.
• Bulanık mantık kavramı, kontrol sistemleri, yapay zeka, karar verme mekanizmaları ve ekonomi gibi çeşitli alanlarda
uygulama bulur.
• Bu sistemler, bulanık mantık sayesinde insanların belirsizliklerle dolu karar verme süreçlerini daha iyi taklit edebilir ve
karmaşık problemleri çözmede etkili olabilirler.

Örnek:
Hava sıcaklığının çok sıcak, ılık veya soğuk gibi kategorilerle ifade edilmesi bulanık mantığın işleyişine örnek verilebilir.
Sıcaklık değeri belirli bir aralıkta olduğunda, bu sıcaklık birden fazla kategoriye kısmen dahil olabilir.
Örneğin, 25 derece sıcaklık hem ılık hem de sıcak kategorilerine kısmen ait olabilir.

Bulanık Mantığın Uygulandığı Alanlara Örnekler:
Akıllı Buzdolapları:
• Buzdolabının iç sıcaklığı, dış ortam sıcaklığına ve buzdolabının içindeki yiyecek miktarına (“az”, “orta”, “çok”) göre
uyumlu soğutma yapabilir.
• Örneğin; dış sıcaklık “çok yüksek” olduğunda ve buzdolabı “çok dolu” ise, buzdolabı daha fazla soğutma yapar.
• Buzdolabı, bulanık mantık kullanarak bu farklı durumları değerlendirir ve enerji verimliliğini optimize eder.

Trafik Işık Kontrol Sistemleri:
• Bir kavşaktaki trafik ışığı sistemi, bulanık mantık kullanarak araç yoğunluğunu (“düşük”, “orta”, “yüksek”) ve yaya ge-
çidi talebini (“az”, “orta”, “çok”) analiz eder.
• Bu analize göre, ışıkların hangi sıklıkla ve ne kadar süreyle yeşil olacağına karar verir. Böylece, trafik akışını optimize
eder ve yaya güvenliğini artırır.

Ev Otomasyon Sistemleri:
• Evdeki ışığın şiddeti (“düşük”, “orta”, “yüksek”), o anki doğal ışık miktarı (“karanlık”, “alacakaranlık”, “aydınlık”) ve
odada bulunan kişi sayısını (“yok”, “birkaç kişi”, “çok sayıda”) dikkate alarak, evin aydınlatma sistemini otomatik olarak
ayarlar.
• Bu sistem, enerji tasarrufunu maksimize ederek konforlu bir yaşam alanı sunar.
Bulanık mantık, bu tür uygulamalarda, belirsiz ve öznel kategoriler arasındaki geçişleri yöneterek daha esnek ve kullanıcı
dostu çözümler sunar.

MANTIK - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 95