Page 21 - Konu Özetleri AYT Psikoloji

PSİKOLOJİ

KONU PSİKOLOJİNİN ALT DALLARI - İŞ ALANLARI -
ÖZETİ DİĞER BİLİM DALLARIYLA İLİŞKİSİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

Psikoloji, 19. yüzyılın ikinci yarısında bağımsız bir bilim durumuna gelmiş ve birtakım
dallara ayrılmıştır. Psikolojinin, son elli yıldaki olağanüstü sayılabilecek başarıları da
psikologların belli alanlarda uzmanlaşmalarına yol açmıştır.
Çağdaş psikolojinin uzmanlık alanlarını;
a) Temel bilim alt dalları
b) Uygulamalı alt dalları olmak üzere ikiye ayırmak mümkündür.

Psikolojinin Temel Bilim Alt Dalları
Psikoloji davranışı ve davranışın altında yatan süreçleri bilimsel yönden inceleyen bir çalışma alanı olduğundan bu bilimde,
deneysel alanlar olarak da ifade edilen temel bilim alt dallarının kapsamlı ve önemli bir yeri vardır. Ayrıca araştırma yap-
madan ve davranışla ilişkili sağlıklı bilgiler edinmeden uygulamalı alanlardaki çoğu sorunu çözmek olanaksızdır. Bundan
dolayı çağdaş psikolojinin uzmanlık dallarından pek çoğu, temel araştırma alanlarıyla yakından ilişkilidir.
Deneysel Psikoloji: İnsan davranışlarını anlamak için deneysel yöntem ve tekniklerle araştırmaların yapıldığı alandır.
Deneysel psikoloji, araştırmalarında neden-sonuç arasındaki bağı kurmaya ve anlamaya çalışır. Bu nedenle duyum, algı,
bellek, öğrenme, güdü, hafıza, duygu, davranış vb. konularda çalışmalar yapar.
Bilişsel Psikoloji: Psikolojinin dikkat, algı, öğrenme, problem çözme, zekâ, bellek vb. gibi çok çeşitli bilgi işlem süreçle-
rini inceleyen dalıdır. Davranışın sadece gözlenebilen süreçler yönüyle açıklanamayacağını; altta yatan zihinsel olaylar,
temsiller, inançlar vb. düzeyinde açıklanması gerektiğini savunur. Bu alanda çalışma yapan psikologlar, deneysel ve ista-
tistiksel yöntemleri kullanır.
Gelişim Psikolojisi: Psikolojinin; insan yaşamında döllenmeden başlayıp ölüme kadar devam eden fiziksel, bilişsel, ruh-
sal-sosyal gelişmeleri, değişmeleri ve evreleri kronolojik bir bakış açısıyla yani yaşa bağlı olarak inceleyen dalıdır. Gelişim
psikolojisi de kendi içinde çocukluk, ergenlik, yetişkinlik ve yaşlılık psikolojisi gibi alt dallara ayrılır.
Sosyal Psikoloji: Psikolojinin; en genel anlamıyla insan davranışının toplumsal kaynaklarını, diğer bir deyişle bireyin dü-
şüncelerinin, duygularının, davranışlarının, inançlarının başkalarının varlığıyla nasıl etkilendiğini inceleyen dalıdır. Sosyal
psikoloji; kişiler, toplumlar ve kişilerle toplumlar arasındaki ilişkileri inceler. Birey ile toplum arasındaki bu ilişki ve etkileşim-
lerin din, aile, devlet vb. toplumsal kurumlar aracılığıyla nasıl yönlendirilip şekillendiği; toplumsal kimliğin, tutumların, rol-
lerin, statülerin vb. nasıl tanımlandığı sosyal psikolojinin ilgi alanına girmektedir. Kısacası sosyal psikoloji insanın toplum
içindeki davranışlarını konu alır.
Psikolojinin Uygulamalı Alt Dalları
Psikolojinin temel bilim alt dallarında elde edilen bulgulardan hemen her kurum ya da işletmede yararlanılmaktadır. Gü-
nümüzde eğitimde, tıpta, endüstride, ticarette, hukukta, askerlikte vb. alanlarda psikolojinin bulgularından geniş ölçüde
yararlanılmaktadır.

PSİKOLOJİ - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 21