Page 136 - Konu Özetleri AYT Tarih

TARİH

KONU İHTİLALLER ÇAĞI-SÖMÜRGECİLİĞİN KÜRESEL ETKİLERİ
ÖZETİ
TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT

1789 FRANSIZ İHTİLALİ

Fransız İhtilali, 1789 yılında Fransa'da meydana gelen bir halk hareketidir. Mutlak monarşi yıkılmış, cumhuriyet ilan edil-
miştir. Adalet, eşitlik, özgürlük, insan hakları, demokrasi, millî irade ve milliyetçilik gibi düşünceler ortaya çıkmıştır. Fran-
sa’da halk, iki sınıfa ayrılıyordu. Ayrıcalıklı sınıf, din adamları ve soylulardan; ayrıcalıksız sınıf ise burjuvalar ve köylülerden
oluşuyordu.

İHTİLALİN NEDENLERİ
• Fransa’nın koyu bir mutlakiyetle yönetilmesi

• XVIII. yüzyıldaki uzun savaşların Fransa’yı maddi ve manevi olarak yıpratması
• Aydınlanma Çağı düşünürlerinin etkisi
• Halkın ağır vergiler altında ezilmesi
• Halkın sınıflara ayrılmış olması ve eşitliğin olmaması

• Amerika ve İngiltere’de yaşanan demokratik gelişmelerin etkisi

İHTİLALİN SONUÇLARI
• Eşitlik, özgürlük, ulusçuluk, ulusal egemenlik, demokrasi, laiklik, adalet gibi düşünce akımları ve kavramlar; Fransız
İhtilali ile Avrupa'ya yayılmıştır.
• Yeni çağ kapanmış ve Yakın çağ açılmıştır.
• Fransa, ihtilal hareketlerine karşı olan Avusturya ve Prusya başta olmak üzere Avrupalı devletler ile savaşmıştır.
• Milliyetçilik düşüncesi çok uluslu imparatorluklarda azınlık isyanlarına ve parçalanmalara neden olmuştur.
• Fransa’daki karışıklığa son veren General Napoleon1804’te imparator ilan edilmiştir.

FRANSIZ İHTİLALİ’NİN İMPARATORLUKLARA ETKİSİ
• Avusturya-Macaristan İmparatorluğu: Çeşitli ırk ve mezheplerden oluşan toplumsal bir yapıya sahiptir. 1849’da
Macar bağımsızlık hareketi kanlı şekilde bastırıldı.

• Rusya: Rusya, Panslavizm politikasını uygulamaya başlamıştır.
• Osmanlı Devleti: Milliyetçilik XIX. yüzyılda birçok isyanın çıkmasına neden olmuştur. Rusya Balkanlarda milliyetçilik
fikrini yayarak halkı kışkırtmıştır.

SIRP VE YUNAN İSYANLARI
• Sırp isyanı: Sırplar, 1804’te Kara Yorgi önderliğinde isyan etmiştir. Fransız İhtilali’nin yaydığı milliyetçilik akımını
etkisiyle ilk ayaklanan Osmanlı toplumu Sırplar’dır. 1812 Bükreş Antlaşmayla Sırplara ayrıcalıklar verilmiştir. 1817’de
Sırbistan Prensliği kurulmuştur.
• Yunan İsyanı: Rusya, 1821’de Mora İsyanı’nda başrol oynamıştır. Navarin’de Osmanlı donanmasını Ruslar yakmış-
tır. (1827) 1829 Edirne Antlaşması ile Osmanlı Devleti, Yunanistan’ın bağımsızlığını kabul etmiştir. Fransız İhtilali’nin
yaydığı milliyetçilik akımını etkisiyle ilk bağımsızlık kazanan Osmanlı toplumu Yunanlılardır.

136 MEBİ KONU ÖZETLERİ TARİH - TYT-AYT