Page 32 - Konu Özetleri TYT AYT Felsefe

BİLGİNİN SINIRLARI - DOĞRU BİLGİNİN ÖLÇÜTÜ - DOĞRULUK VE GERÇEKLİK - BİLGİNİN DEĞERİ VE GÜVENİRLİĞİ

DOĞRULUK VE GERÇEKLİK İLİŞKİSİ
Doğruluk (hakikat), bilginin nesnesi ile örtüşmesi, yani bir ifadenin nesnesine uygun olması durumudur.
Gerçeklik, insan bilincinden bağımsız ve somut olarak var olanların bütünüdür. Gerçeklik denildiğinde insana bağlı olma-
dan var olan nesne ve olgular akla gelir. Örneğin “Deniz, nehir, dağ, kedi vb…
Örneğin “Dünya” bir gerçekliktir. “Dünya hem kendi ekseninde hem de Güneş’in etrafında döner.” dediğimizde bu doğru-
luktur.
O hâlde varlığın kendisi gerçeklik, varlığa ait niteliğin veya düşüncenin varlıkla örtüşmesi doğruluktur.

DİKKAT

Varlığın kendisi gerçeklik, varlığa ait niteliğin veya bilginin varlıkla örtüşmesi doğruluktur.

BİLGİNİN DEĞERİ VE GÜVENİRLİLİĞİ
Bilginin kendisi doğrudan bir değer olarak kabul edilir.
• Bilgilerin değerini belirleyen en önemli şey, insanların o bilgiyi edinme amaçlarının neyle ilgili olduğudur.
• İnsanın bilgi edinmek istemesinin genel olarak iki amacı vardır:

a) Yararı amaç edinen bilgi: Günlük yaşamı kolaylaştırmak amacıyla insanların aradıkları bilgidir.
b) Bilmeyi amaç edinen bilgi: Bireylerin entelektüel meraklarını gidermek arzusuyla aradıkları bilgidir.

Hangi bilgilere güvenilebilir?
İnsanlar gazete, dergi, televizyon, sosyal medya gibi pek çok araç vasıtasıyla bilgi edinir. Önemli olan bu bilgilerin güvenir-
liliği problemidir. Bilginin alındığı kaynak ya da kişi, ilişkili olduğu kurumlar ve iddia edilen bilgi ile ilgili yapılan çalışmaların
niceliği ve niteliği bilginin güvenirliği açısından oldukça önemlidir.
Örneğin uzman veya bilirkişilerden alınan bilgilere, hakemli yayınlara, uzun uğraşlar ve araştırmalar sonucunda elde edilen
bilimsel çalışmalara insanların daha çok güvendiği görülür.

34 MEBİ KONU ÖZETLERİ FELSEFE - TYT/AYT