Page 30 - Konu Özetleri TYT AYT Felsefe

BİLGİNİN KAYNAĞI İLE İLGİLİ GÖRÜŞLER

e) Pozitivizm (Olguculuk):
• Bilginin kaynağı olgulardır.

• Olgu, evrendeki gözlenebilen herhangi bir oluşumdur.
• Deneye dayalı bilimsel bilgi gerçeğin bilgisini içerir. Bunun dışındaki her şey metafiziğe girer ki bunlar bilginin kaynağı
olamazlar.

• A. Comte bu görüşün temsilcisi olarak gösterilebilir.

f) Pragmatizm (Faydacılık):
• Bu görüşe göre bir bilginin doğru olmasının ölçütü onun işe yaramasına bağlıdır.
• Pratikte işe yarayan, bir problemi çözebilen bilgi doğrudur.
• Bu görüşü savunan düşünürlere örnek olarak W. James ve J. Dewey verilebilir.

g) Analitik Felsefe (Çözümleyici Felsefe):
• Mantıkçı pozitivizm yaklaşımı ile ilişkilendirilebilir.
• Doğru bilgiye ulaşabilmek için dilin yapısının ve mantığının çözümlenmesi gerekir.
• Doğrulanabilir nitelikte olan önermeler anlamlıdır.
• Doğruluğu sınanamayan önermeler ise metafizikseldir ve metafiziksel önermeler anlamsızdır.
• Örneğin “Ruh ölümsüzdür.” önermesi doğrulanamayacağından bu önerme metafizikseldir.

• Bu görüşü savunan düşünürlere örnek olarak A. N. Whitehead ve L. Wittgenstein verilebilir.

h) Fenomenoloji (Görüngübilim):
• Fenomenoloji (görüngübilim), insanın doğrudan duyularına konu olan fenomenleri, mantıksal olarak betimleyen bir
yöntemdir.
• Fenomenolojik yöntem, fenomenlerin özüne ulaşabilmek için daha önce edinilmiş bilgilerden, ön yargılardan, rastlan-
tısal özelliklerden uzaklaşmak ve bu bilgileri paranteze almaktır.
• E. Husserl’in kurduğu fenomenoloji, temelde bir bilgi kuramıdır.

32 MEBİ KONU ÖZETLERİ FELSEFE - TYT/AYT