Page 27 - Konu Özetleri TYT AYT Felsefe
P. 27
FELSEFE
KONU
ÖZETİ BİLGİ FELSEFESİNİN KONUSU VE BİLGİNİN İMKÂNI PROBLEMİ
TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT
BİLGİ FELSEFESİ
Epistemoloji neyi, neden, nasıl sorgular?
• Duyumsanabilir veya düşünülebilir olana ilişkin deneyim, sezgi, akıl
vb. yoluyla ulaşılan betimlemeler veya belirlemelere bilgi adı verilir.
• Bilme isteği insanın temel gereksinimlerini karşılama zorunluluğunun
dışında; merak, hayret veya hayal gücünden de kaynaklanır.
• Bilgi felsefesinin alanını, bilginin doğasına yönelik sorgulamalar
oluşturur.
• Bilgi felsefesi, epistemoloji (bilgi kuramı) adıyla da adlandırılır.
• Epistemoloji öncelikli olarak bilme ve bilgi fenomeni ile ilgilenir.
Bununla birlikte; bilginin doğruluğu, kaynağı, ölçütü, sınırı, değeri ve
güvenilirliği gibi konuları da ele alır.
Epistemoloji felsefenin temel disiplinidir. Bunun nedeni ise diğer bütün disiplin-
lerin bilgilerini sorgulaması ve ilkelerini temellendirmesidir.
HATIRLAYALIM
Bilgi, öznenin nesneyle ilişkisi sonucunda ortaya çıkan üründür.
Doğru Bilginin İmkânı Problemi
Doğru şeyler söylemek ya da bilmek olanaklı mıdır?
• Bilgi felsefesinin temel soruları arasında “Doğru bilgi mümkün müdür?”, “Doğru bilgi mümkünse neyi, nasıl
bilebiliriz?” ve “Edindiğimiz bilgilerin doğruluğundan nasıl emin olabiliriz?” soruları yer alır.
• Bu sorulara yöneltilen cevaplar genel olarak iki grupta toplanır:
a) Kuşkucular (Septikler)
• Duyular aracılığıyla elde edilen bilgilerin güvenilir olmadığını savunurlar.
• Onlara göre bilgi mutlak yani değişmez bir yapıya sahip değildir.
• Septik düşünürler; bazı bilgilerin kesin olarak ispatlanamaması, bazılarının değişime uğraması ve insan
duyularındaki hata payı gibi her türlü göreceliğe dayanarak doğru bilginin mümkün olmadığı kanaatine varmıştır.
FELSEFE - TYT/AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 29