Page 79 - Konu Özetleri TYT AYT Felsefe
P. 79
FELSEFE
KONU
ÖZETİ GÖRÜŞ ANALİZİ: KONFÜÇYÜS, SOKRATES, PLATON VE ARİSTOTELES
TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT TYT-AYT
1. METİN: KONFÜÇYÜS - ÜSTÜN ERDEM
Konfüçyüs’ün erdem anlayışı, bireysel mükemmelliğe ve toplumsal düzenin sağlanmasına olan güçlü vurgusu ile dikkat
çeker.
SORU: Metinden alıntılanan bölümle vurgulanmak iste-
nen düşünce nedir?
Üstat dedi ki:
“Bir bilgin ağırbaşlı değilse ona karşı saygı gösterilmez.
Onun bilgisi de sağlam değildir.”,
“Bağlılığı ve içtenliği birinci planda tut.”,
“Kendine uygun olmayan kimselerle arkadaşlık etme.”,
“Yanlışlarını düzeltmekten korkma.”
Metinde Geçen Kavramlar Konfüçyüs
Üstün Erdem: Ahlaki bakımdan her zaman ve sürekli olarak iyi olma eğilimi. İyi ve doğru eylemlerde bulunmaya yatkın
olma durumu.
İstenç (irade): Bir kişinin iradesi ve kararlıkla bir eylemi gerçekleştirmeye yönelik niyet veya karar verme yeteneği.
Bağlılık: Birine ya da bir işe karşı, sevgi ve saygı ile yakınlık duyma, bağlı olma durumu, sadakat.
Bilgelik: Herkesin ulaşamadığı, derin, kapsamlı, bütünsel bilgi sahibi olma çabası. Evreni, varlığı, dünyayı anlama yolunda
olma.
Metnin çözümlenmesi:
Bilge bir kişilik ile ağırbaşlılık arasında nasıl bir ilişki bulunmaktadır?
Bilgi, iyi özümsendiğinde, kişiye saygınlık ve ağırbaşlılık erdemi kazandırır. Hakikate sevdalanmış bilge bir kişinin hakikat
arayışı, evreni, doğayı, insanı ve toplumu sorgulayışı sayesinde ulaşabildiği bilgi ve kültür birikimi, onun davranışlarına
yansır. Bilgelik yolunda olmanın getirdiği zihinsel ve kültürel olgunluk insanın yüzüne, duruşuna, davranışına yansır. Bir
insan edindiği bilgiler davranışlarına yansımıyor ise, edindiği bilgileri özümseyemiyor ve bilgileri sağlam değil demektir.
“Bağlılığı ve içtenliği birinci planda tut.”
Konfüçyüs, bu iki erdemi, bağlılık ve içtenliği, ön planda tutulması gereken erdemler olarak belirler. Ona göre, ilişkilerimiz-
de ve yaptığımız işlerde saygılı, bağlı, karşılıksız, samimi, alçakgönüllü, açık ve içten olmak üstün erdemlerdir.
“Kendine uygun olmayan kimselerle arkadaşlık etme.”
Konfüçyüs‘e göre, bizi bilgelik yolundan uzaklaştıracak arkadaşlardan ve davranışlardan uzak durmalıyız. Her an kendimi-
zi, “Bu erdemlere sahip miyiz ve nasıl sahip olabiliriz?” diye sorgulamalıyız.
“Yanlışlarını düzeltmekten korkma.”
Daima yanlışlarımızla yüzleşme, kendimizi yenileme ve yeniden inşa etme cesaretini göstermeliyiz.
2. METİN: PLATON - SOKRATES’İN SAVUNMASI
Sokrates; felsefi görüşlerinde insanın doğası, değerleri, ihtiyaçları üzerinde durmuştur.
SORU: Metinden alıntılanan bölümle vurgulanmak istenen düşünce nedir?
“İnsan bilgisinin büyük bir şey olmadığını, hatta hiçbir şey olmadığını göstermek istemiştir. (…) Bilge sandığım kimi bu-
lursam konuşup soruyorum; bilge olmadıklarını anlayınca da Tanrı sözüne hak vererek bilge olmadıklarını kendilerine
gösteriyorum.”
FELSEFE - TYT/AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 81