Page 47 - Konu Özetleri TYT Coğrafya

TÜRKİYE İKLİMİ

TÜRKİYE’DE NEMLİLİK VE YAĞIŞ
• Nem oranı, kıyı bölgelerden iç kesimlere gidildikçe azalır.
Nem oranının en fazla olduğu yer Karadeniz kıyıları, en az
olduğu yer Türkiye’nin güneydoğusudur.
• Yağışlar genellikle kıyı bölgelerde fazla, iç kesimlerde ise az-
dır. Rize, Trabzon, Zonguldak, Muğla ve Antalya yağışın en
fazla olduğu; Tuz Gölü çevresi ve Iğdır çevresi yağışın en az
olduğu yerlerdir.

Türkiye'de yıllık ortalama yağışın dağılışı
Yükselim (Konveksiyonel) Yağışları
Sıcaklığın arttığı dönemde ısınan havanın yükselmesiyle yükselim yağışları oluşur. Bu yağışlar, kırkikindi adını aldığı
Anadolu'nun iç kesimlerinde genellikle ilkbaharda; Anadolu'nun kuzeydoğusunda ise yükselti nedeniyle yaz mevsiminde
görülür.
Yamaç (Orografik) Yağışları
Nemli hava kütlelerinin yamaç boyunca yükselmesiyle yamaç yağışları oluşur. Karadeniz ve Akdeniz kıyılarının denize
bakan yamaçlarında daha sık görülür.
Cephe (Frontal) Yağışları
Türkiye orta kuşakta yer aldığından farklı özellikteki hava kütlelerinin karşılaşma alanlarında yer alır. Türkiye'de bu nedenle
cephe yağışları oluşmaktadır. Genellikle kış mevsiminde oluşan bu yağışlar; tüm bölgelerde görülmekle birlikte Marmara,
Ege ve Akdeniz kıyılarında daha fazla görülür.
• Bulutluluk ve yağış oranının en az olduğu mevsim genellikle yazdır. Karadeniz kıyılarında yıllık bulutluluk oranı fazla
güneşlenme süresi az, Anadolu'nun güneydoğusunda yıllık bulutluluk oranı az güneşlenme süresi fazladır.
• Yıllık ortalama en fazla sisli günler Marmara Denizi çevresi, Trakya’nın iç kesimleri, Türkiye’nin doğusu ve iç kesim-
lerinde; en az sisli günler ise Akdeniz kıyılarında ve batı kıyılarda görülür. Enlem etkisiyle yıl boyunca en fazla buhar-
laşma güneydoğuda, en az buharlaşma ise Karadeniz kıyılarında görülür.
• Don olayı, en fazla Kuzeydoğu Anadolu'da en az Akdeniz kıyılarında görülür. Kuraklık, en fazla Anadolu’nun güney-
doğusunda; en az Karadeniz’in doğu kıyılarında görülür.

TÜRKİYE’DE GÖRÜLEN İKLİM TİPLERİ
Akdeniz iklim kuşağında olmasına rağmen kısa mesafelerde yer şekillerinin çok fazla değişmesi, yükselti, denizellik, kara-
sallık, dağların uzanış doğrultusu gibi faktörlerin etkisi ile Türkiye’de çeşitli iklim tipleri ortaya çıkmıştır.

Türkiye'de görülen iklim tipleri

COĞRAFYA - TYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 47