Page 54 - Konu Özetleri TYT Coğrafya

YERLEŞME VE TÜRKİYE’DE YERLEŞMELER

Şehirsel Yerleşmeler
• Türkiye’de nüfusu 10.000’in üzerinde olan yerleşim birimlerine şehir denir.

TÜRKİYE’DE ŞEHİRSEL YERLEŞMELER

Sanayi ve Ticaret Şehirleri İstanbul, İzmir, Ankara, Gaziantep, Bursa, Kocaeli

Maden Şehirleri Batman, Zonguldak, Elâzığ

Liman Şehirleri Trabzon, Mersin, Antalya, İzmir, İstanbul, Samsun, Zonguldak, İskenderun

Turizm Şehirleri Antalya, Bodrum, İzmir, İstanbul, Nevşehir, Marmaris

Eğitim ve Kültür Şehirleri Eskişehir, Ankara, İzmir, İstanbul

Tarım Şehirleri Rize, Akhisar, Karaman, Niğde, Kastamonu, Karacabey

Ulaşım Şehirleri İstanbul, Ankara, Eskişehir, Afyonkarahisar

Anadolu’da Yerleşme Tarihi
• Yapılan paleoarkeolojik araştırmalar, Türkiye topraklarında yerleşmenin günümüzden en az 10 -12 bin yıl öncesine
dayandığını göstermektedir.
• Türkiye'de bulunan Yarımburgaz (İstanbul), Karain (Antalya), Palanlı (Adıyaman), Şarklı (Gaziantep), Kanal, Merdi-
venli ve Üçağızlı (Hatay) mağaraları en eski barınak örnekleri olarak gösterilebilir.
• Neolitik Çağ’da; Göbeklitepe (Şanlıurfa), Çatalhöyük (Konya), Hacılar (Burdur), Aşıklıhöyük (Aksaray), Çayönü (Diyar-
bakır) vb. Anadolu’da insan eliyle yapılmış meskenlerden oluşan ilk yerleşmeler kurulmuştur.

TÜRKİYE’DE İDARİ BİRİMLER

Türkiye’de yönetim sistemi içerisinde en büyük idari birim olan il, merkezî yönetimin taşra
İl Yönetimi
teşkilatıdır. İlin genel yönetiminden sorumlu olan devlet memuru validir.

İlçe Yönetimi İl yönetiminin bir alt kademesi olan ilçeler, kaymakamlar tarafından yönetilir.

Mahalle ve Köy Yönetimi En küçük yönetim birimi olan mahalle ve köylerde yönetimin başında muhtar bulunur.

Yerel (Mahallî) Yönetimler İl özel idaresi, belediyeler, mahalle ve köyler yerel yönetimleri oluşturur.

• Türkiye’de il ve ilçe gibi merkezi yönetim birimlerinden başka yerel yönetim birimleri de bulunur.
• Yerel yönetim birimleri; il özel idaresi, belediyeler ve köylerdir.

• Yerel yönetimler, yerleşim yerinde yaşayan seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan yönetim birimleridir.
• Türkiye’de toplam nüfusu 750.000’den fazla olan iller büyükşehir belediyesine dönüştürülmüştür.

DİKKAT

Şehir ile il kavramları birbirinden farklıdır. Şehir, yerleşme kavramı iken il yönetim birimidir.

54 MEBİ KONU ÖZETLERİ COĞRAFYA - TYT