Page 87 - Konu Özetleri TYT Fizik
P. 87
FİZİK
KONU ELEKTROSTATİK
ÖZETİ
TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT TYT
ELEKTRİK YÜKLERİNİN ÖZELLİKLERİ VE ELEKTRİKLE YÜKLENME ÇEŞİTLERİ
ELEKTRİK YÜKLERİ
Elektrostatik, durgun elektrik yüklerinin ve yüklü tanecikler ara-
sındaki kuvvetlerin incelendiği bir fizik dalıdır. Elektrostatik terimi,
"elektrik" ve "statik" kelimelerinin birleştirilmesiyle oluşmuş, durgun
elektrik anlamına gelir. "Elektrik" kelimesi ise "elektron" teriminden
türetilmiştir, bu da eski Yunanca 'da kehribar anlamına gelen bir
kelimeden gelir. Elektrostatik kavramı, elektrik yüklerinin durgun
olduğu durumları inceler ve kökenleri antik çağa kadar uzanır.
Thales'in MÖ 6. yüzyılda keşfi ve Benjamin Franklin'in pozitif ve
negatif elektrik yüklerini tanımlaması, elektrostatik alanın temelini
Kehribar oluşturan önemli adımlardır. Benjamin Franklin
nötron
proton Atomlar, protonlar, nötronlar ve elektronlar adı verilen üç temel parçacık-
tan oluşur. Protonlar, atomun çekirdeğinde pozitif yüklü parçacıklardır ve
kimyasal özellikleri belirlerler. Nötronlar, atomun çekirdeğinde bulunan,
elektron
nötr (yani yüksüz) parçacıklardır. Elektronlar ise atomun çekirdeğinin
etrafında dolaşan negatif yüklü parçacıklardır ve atomun kimyasal ve
elektriksel davranışını kontrol ederler.
Protonlar, elektronlardan önemli ölçüde daha ağır olmalarına rağmen, elektrik yükleri zıt işaretli olup miktar olarak
birbirine eşittir. Yapılan deneyler, elektronların yüklerinin en küçük yük olduğunu ortaya koymuştur. Bu nedenle, bir
elektronun yüküne "elemanter yük" denir ve "e.y" olarak simgelenir.
Elektronlar, e sembolü ile belirtilirler. Protonlar ise +e olarak ifade edilirler. Tüm bilinen yüklü cisimler, elektronun yü-
küne eşit veya bu miktarın tam sayı katları kadar yük taşır. Bu durumu ifade etmek için, q = N · e formülü kullanılır.
Burada q, cismin taşıdığı net yükü temsil ederken, N bir tam sayıdır.
Parçacık Yük (C) Kütle ( Kg)
Elektron (e) -1,6021917 x 10 -19 9,1095 x 10 -31
Nötron (n) 0 1,67492 x 10 -27
Proton (p) +1,6021917 x 10 -19 1,67261 x 10 -27
1 elemanter yük (e.y): 1,6.10 -19 Coulomb’dur.
q = N • e
Elektrik Yüklerinin Özellikleri ve Maddeler Arası Etkileşimler
Doğada, elektrik yükleri pozitif (+) ve negatif (-) olarak iki cins olarak bulunur. Aynı türden yükler birbirini iterken, zıt türden
yükler birbirini çeker.
- - + + + -
İter İter Çeker
Aynı yüklü cisimler birbirini iter Zıt yüklü cisimler birbirini çeker
FİZİK - TYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 87