Page 113 - Konu Özetleri TYT Türkçe
P. 113
CÜMLENİN ÖGELERİ
a. Belirtili Nesne
¡ Belirtme durumu eki (-ı, -i, -u, -ü) almış olan nesneye belirtili nesne denir. Yükleme “neyi, kimi, nereyi” soruları
sorularak bulunur.
Örnek: En sevdiğim arkadaşımı daha önce hiç böyle görmemiştim.
b. Belirtisiz Nesne
¡ Belirtme durumu ekini almamış olan nesnedir. Yükleme yöneltilen “ne” sorusuna cevap verir. Belirtisiz nesneyi
bulmak için önce özneyi bulmuş olmak gerekir.
Örnek: Ömer tatilde okumak için yanına birkaç roman almış.
2 - Yer Tamlayıcısı (Dolaylı Tümleç)
Yüklemin anlamını çeşitli yönlerden tümleyen ve yönelme (-e / -a), kalma (-de / -da), çıkma (-den / -dan) durumlarından
birinde bulunan tümleçtir.
¡ Dolaylı tümleci bulmak için yükleme yönetilen sorular şunlardır:
Neye, kime, nereye,
Neyde, kimde, nerede
Neyden, kimden, nereden
Örnek: Yaptığımız açıklamalara hepiniz önem vermelisiniz.
DİKKAT
-e, -de, -den eklerini alan sözcükler cümleye zaman, neden gibi anlamlar katarsa zarf tüm-
leci olur.
Örnek: Tüm hazırlıklarınızı bitirirseniz sabaha yola çıkarız.
ZT
3 - Zarf Tümleci (Zarf Tamlayıcısı)
Yüklemin anlamını zaman, durum, sebep, ölçü, araç, şart, yer, yön vb. bakımlardan belirleyen veya sınırlayan tümleçtir.
¡ Zarf tümlecini bulmak için yükleme yöneltilen başlıca sorular şunlardır:
Neden, niçin, niye, ne zaman, nasıl, ne kadar…
Örnek: Halime Hanım bu koca yalıda tek başına yaşıyordu.
DİKKAT
Yer-yön zarfı olan sözcükler isim çekim eki aldıklarında isim olur ve cümlede dolaylı
tümleç ya da belirtili nesne görevinde kullanılır.
Yağmur dinince yürüyüş yapmak için dışarıya çıktık.
DT
Örnekler:
Cam kirli olduğu için geriyi göremiyordum.
BT
TÜRKÇE - TYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 113