Page 113 - Konu Özetleri TYT Türkçe
P. 113

CÜMLENİN ÖGELERİ






        a. Belirtili Nesne
        ¡      Belirtme durumu eki (-ı, -i, -u, -ü) almış olan nesneye belirtili nesne denir. Yükleme “neyi, kimi, nereyi” soruları
               sorularak bulunur.
               Örnek: En sevdiğim arkadaşımı daha önce hiç böyle görmemiştim.


        b. Belirtisiz Nesne
        ¡      Belirtme durumu ekini almamış olan nesnedir. Yükleme yöneltilen “ne” sorusuna cevap verir. Belirtisiz nesneyi
               bulmak için önce özneyi bulmuş olmak gerekir.
               Örnek: Ömer tatilde okumak için yanına birkaç roman almış.


        2 - Yer Tamlayıcısı (Dolaylı Tümleç)
        Yüklemin anlamını çeşitli yönlerden tümleyen ve yönelme (-e / -a), kalma (-de / -da), çıkma (-den / -dan) durumlarından
        birinde bulunan tümleçtir.
        ¡      Dolaylı tümleci bulmak için yükleme yönetilen sorular şunlardır:
                       Neye, kime, nereye,
                       Neyde, kimde, nerede
                       Neyden, kimden, nereden
               Örnek: Yaptığımız açıklamalara hepiniz önem vermelisiniz.



                              DİKKAT

                        -e, -de, -den eklerini alan sözcükler cümleye zaman, neden gibi anlamlar katarsa zarf tüm-
                        leci olur.



               Örnek: Tüm hazırlıklarınızı bitirirseniz sabaha yola çıkarız.
                                                    ZT


        3 - Zarf Tümleci (Zarf Tamlayıcısı)
        Yüklemin anlamını zaman, durum, sebep, ölçü, araç, şart, yer, yön vb. bakımlardan belirleyen veya sınırlayan tümleçtir.
        ¡      Zarf tümlecini bulmak için yükleme yöneltilen başlıca sorular şunlardır:
                       Neden, niçin, niye, ne zaman, nasıl, ne kadar…
                   Örnek: Halime Hanım bu koca yalıda tek başına yaşıyordu.



                              DİKKAT
                        Yer-yön  zarfı  olan  sözcükler  isim  çekim  eki  aldıklarında  isim  olur  ve  cümlede  dolaylı
                        tümleç ya da belirtili nesne görevinde kullanılır.


                              Yağmur dinince yürüyüş yapmak için dışarıya çıktık.
               Örnekler:                                                                    DT
                               Cam kirli olduğu için geriyi göremiyordum.
                                                   BT



        TÜRKÇE - TYT                                                                                       113
   108   109   110   111   112   113   114   115   116   117   118