Page 25 - Ortaöğretime Uyum Programı
P. 25

Beslenme Hizmeti Rehberi





          1  Yeterli ve Dengeli Beslenme  “DENGESİZ BESLENME” olarak tanımlanır.
          1.1 Yeterli ve Dengeli Beslenme
                                            Yeterli ve dengeli beslenme sağlığın
          Beslenme, insanların temel ihtiyaçlarından   temelidir.
          biri olup sağlığın korunması, geliştirilmesi ve
          yaşam kalitesinin yükseltilmesi için vücudun   Yetersiz ve dengesiz beslenme toplumun
          gereksinimi olan besin ögelerini yeterli   sağlık düzeyini etkileyen önemli etmenlerin
          miktarlarda ve uygun zamanlarda almak için   başında gelir. Ülkemizde yetersiz ve dengesiz
          bilinçli olarak yapılması gereken bir davranış   beslenmeye bağlı çok önemli sağlık sorunları
          olarak tanımlanmaktadır.        bulunmaktadır. Bebeklerde ve okul öncesi
                                          çocuklarda protein-enerji malnütrisyonu, D
          Yeterli ve dengeli beslenme ise yaşamın sür-
          dürülmesi, büyüme ve gelişme, üretkenlik,   vitamini yetersizliği, anemi, zayıflık, şişmanlık
          sağlık ve iyi hal için tüm yaşam sürecinde   ve diş çürükleri; yetişkinlerde şişmanlık,
          bireyin gereksinimi olan enerji ve besin   şeker hastalığı, hipertansiyon ve kalp-damar
                                          hastalıkları bunlardan bir kaçıdır. Ülkemizde
          ögelerinin yeterli miktarlarda alınması duru-
          mudur. Yeterli ve dengeli beslenme; sağlıklı   yetersiz beslenmedeki sorunların ekonomik
          beslenme ve optimal beslenme olarak da   güçlüklerden çok, bilgi eksikliği ve uygu-
          tanımlanmaktadır.               lamada yapılan hatalardan kaynaklandığı
                                          bilinmektedir. Türkiye’de tüm yaş gruplarında
          Yetersiz/ Dengesiz Beslenme ve Sağlık   yetersiz ve dengesiz beslenme, yanlış besin
          Üzerine Etkileri                seçimi ve beslenme alışkanlıkları ile besin-
                                          lerin satın alınması, hazırlanması, pişirilmesi
          Besinlerin yapısında bulunan besin   ve saklanması sırasındaki yanlış uygulamalar
          ögelerinin herhangi biri alınmadığında   sık rastlanılan beslenme sorunlarının temeli-
          veya gereğinden az ya da çok alındığında,   ni oluşturmaktadır.
          büyüme ve gelişmenin etkilendiği ve sağlığın
          bozulduğu bilinmektedir. Besin ögeleri   1.2 Besin Ögeleri ve Vücut Çalışmasın-
          günlük gereksinim kadar alınamadığında,   daki Etkinlikleri
          yeterli enerji oluşamaz ve vücut dokuları   Besinlerin bileşimini oluşturan, belirli
          yapılamadığı için “YETERSİZ BESLENME”   kimyasal yapıya sahip ve insan organizması
          durumu oluşur. Uygun seçim yapılmadığında   için gerekli olan maddelere “besin ögesi”
          ya da yanlış pişirme yöntemi uygulandığında,   denir. Besin ögeleri, kimyasal yapılarına ve
          besin ögelerinin bazılarında kayıplar olur ve   vücut çalışmasındaki etkinliklerine göre 6
          vücut çalışmasındaki işlev yerine getirilme-  grupta toplanabilir. Bunlar; karbonhidratlar,
          diğinden sağlık bozulabilir. Bunun yanında   proteinler, yağlar, vitaminler, mineraller ve
          besin ögeleri gerektiğinden fazla alındığında,   sudur. Bunların yanında insan yaşamı için
          çok alınan bazı ögeler vücutta yağ olarak   gerekli olan ve besin ögesi gibi işlev gören
          biriktiğinden sağlık için zararlıdır. Bu durum,   kimyasal maddeler (biyoaktif bileşenler veya




                                                                     25 25
   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30