Page 113 - Türkçeyi Etkili Kullananlar
P. 113
Etkinlik
1. Aşağıda verilen şiirleri okuyunuz. Şiirlerden hareketle soruları cevaplayınız.
Işkıng kıldı şeyda mini Işkun aldı benden beni
Cümle âlem bildi mini Bana seni gerek seni
Kaygum sinsin tüni küni Ben yanaram düni güni
Minge sin ok kirek sin Bana seni gerek seni
(…) (…)
Âlimlerge kitâb kirek Sûfîlere sohbet gerek
Sûfilerge mescid kirek Ahîlere âhret gerek
Mecnûnlarga Leylâ kirek Mecnûn’lara Leylâ gerek
Minge sin ok kirek sin Bana seni gerek seni
Gâfillerge dünyâ kirek Ne Tamu’da yir eyledüm
Âkillerge ukbâ kirek Ne Uçmak’da köşk bağladum
Vâizlerge minber kirek Senün içün çok ağladum
Minge sin ok kirek sin Bana seni gerek seni
Âlem barı uçmak bolsa Cennet Cennet didükleri
Cümle hûrlar karşu kilse Bir ev ile bir kaç Hûrî
Allah minge rûzi kılsa İsteyene virgil anı
Minge sin ok kirek sin Bana seni gerek seni
(…) (…)
Hâce Ahmed’dür minim atım Yûnus çağururlar adum
Tüni küni yanar otım Gün geçdükçe artar odum
İki cihânda ümidim İki cihânda maksûdum
Minge sin ok kirek sin Bana seni gerek seni
(Ahmed Yesevî, Dîvân-ı Hikmet) (Yunus Emre, Dîvân)
(XII. yüzyıl, Orta Asya) (XIII. yüzyıl, Anadolu)
a) İki şiir arasında zaman ve coğrafya farkı olmasına rağmen içerik ve söyleyiş benzerliğinin
sebepleri nelerdir? Açıklayınız.
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
b) Ahmed Yesevî’nin şiirinde “min, sin” olarak geçen kelimeler Türkiye Türkçesinde "ben,
sen" biçimine dönüşmüştür. Siz de değişime uğrayan kelimelere şiirden üç örnek yazınız.
...................................................................................................................................................................
2. Ahmed Yesevî, bugün yaşıyor olsaydı fikirlerini topluma iletmek için sizce nasıl bir yöntem
izlerdi? Tahminlerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Türk Dili ve Edebiyatı 111