Page 115 - Türkçeyi Etkili Kullananlar
P. 115
Etkinlik
1. Aşağıdaki metni okuyunuz. Metinden hareketle soruları cevaplayınız.
Gönül bedenimizde bulunan yürek değildir. Kalp kelimesi de onu tam olarak karşılamaz.
Her ne kadar bu üç kelime birbirleri yerine kullanılıp, birbirlerinin anlamlarını ödünç
alsalar da (…) “yürek” ziyadesiyle maddi bir et parçasını (yürek-böbrek…); “kalp” itina
isteyen ve insanın hayat çekirdeği olan yarı soyut bir uzvu (…), “gönül” ise tamamen soyut
bir varlığı (…) nitelemektedir. İnsan anatomisinde duygu ve heyecanlar genellikle kalbe
etki eder ve onun atışını hızlandırır. Yani duyguya dönüşen tefekkür, kalp denen merkezde
biriktiği vakit insan maddeden manaya yükselir. İşte gönül bu mananın adıdır. İnsan kalbe
akseden mana ile gönlünü tanır ve kendisinin gönül ile var olduğunu idrak eder. (…)
(Aşka Dair)
a) Yazarın “gönül, yürek, kalp” kelimeleri ile ilgili açıklamalarından hareketle kelimeleri
kendi ifadelerinizle tanımlayınız.
Gönül: .....................................................................................................................................................
Yürek: .....................................................................................................................................................
Kalp: ........................................................................................................................................................
b) Yazara göre “gönül, yürek, kalp” kelimeleri arasındaki ayırt edici özellikler nelerdir?
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
c) Bir dilde bir kelimenin birden çok eş ya da yakın anlamlısının bulunmasının sebepleri neler
olabilir? Açıklayınız.
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
Türk Dili ve Edebiyatı 113
