Page 150 - Türkçeyi Etkili Kullananlar

N azım Hikmet Ran
NÂZIM HİKMET RAN

(1901-1963)

Hayatı ve Eserleri

Asıl adı Mehmet Nâzım Ran olan şair, Selânik'te dünyaya gelmiştir. İlk şiiri Hâlâ Servilerde Ağlıyorlar
mı, Yeni Mecmua’da çıkmıştır. Orhan Selim, Adsız Yazıcı, Ahmet Cevat, Bendeniz, Fıkracı, İmzasız Adam
gibi takma adlar kullanmıştır. Moskova’da vefat etmiştir.

835 Satır, Benerci Kendini Niçin Öldürdü, Kurtuluş Savaşı Destanı, Yeni Şiirler, Son Şiirler, Kuvâyi Milliye,
Memleketimden İnsan Manzaraları, Taranta Babu’ya Mektuplar şiir; Kan Konuşmaz roman; Kafatası,
Unutulan Adam, Ferhat ile Şirin, İnek tiyatro türündeki eserlerinden bazılarıdır.

Türkçeye Katkıları

• Şiirleri elliden fazla dile çevrilmiştir. Dünyaca tanınan Türk şairi olmuştur.
• İlk şiirlerini hece ölçüsüyle yazan şairin çağdaş Türk şiirinde önemli yeri vardır. Türk dilinin zengin
ses sisteminden ve ses uyumlarından yararlanarak Türk şiirine serbest nazmı getirmiştir.
• Kitaplarını yazarken ilhamını hayatından ve çevresindeki insanlardan almıştır. O, şiirlerinde
hayat, ölüm, adalet, barış, hapis, kadın, anne, baba, çocuk, sevgi, vatan ve insan sevgisi temalarını
işlemiştir. Bu yönüyle toplumcu bir şairdir.

• Dedesi Nâzım Paşa’nın Mevlevi bir şair olması sayesinde divan şiirine ve tasavvufa aşinadır.
Akşam Gazetesi’nde, “Türkçe şiirde yeni bir yol almak isteyenler, şiirin mazisini iyice bilmelidirler.”
demiştir. Eski edebiyatta var olan temaları, olay örgülerini ve kalıpları kullandığı şiirleri vardır. Bu
ögeleri kendi metnine yerleştirirken bireysel yeteneğini ve özgünlüğünü kaybetmemiş, ideolojisi
yönünde bir yeniden yaratıma gitmiştir. Ulusaldan evrensele ulaşan bir şiir anlayışıyla geleneği
revize ederek kendi zamanına dönüştürmüştür.
• Memleketini ve Türk dilini seven, kendine bir biçem yaratabilecek kadar yetenekli, istediği
gibi yazacak kadar özgür, insancıl, lirik, sade, çok yönlü, özgün, döneminin fütürizm gibi gözde
akımlarını eleştirel bir bakış açısıyla içselleştirebilen, ulusaldan evrensele gelişen şiir anlayışıyla
geleneği revize edip kendi zamanına
dönüştürebilen, geçmişi şimdiki zamanda
anlamlandırabilen bir şairdir o.
• Şiirlerinde genel anlamda hayal gücü, resim,
müzik, vezin ve kafiye de vardır. Onları
şiir için bir güzellik olarak görmüştür. Şiir Fütürizm: XX. yüzyılın başlarında ortaya çıkmış
mirasından yararlanarak şiire yenilik olarak bir sanat hareketidir. Fütüristler, gelecekteki
vezinsizliğin vezni, kafiyesizliğin kafiyesi ve teknolojik ve sosyal değişmelerin sanatı nasıl
kelime vezni kurallarını sokmuştur. Özellikle etkileyeceğini incelemeye odaklanır. Nâzım
Türkçenin kelime imkânları üzerinde farklı Hikmet, bu akımın önemli temsilcilerinden
uygulamalar yapmış, kelimeyi bütün olarak Mayakovski’den etkilenmiştir.
telaffuz edip daha ileri bir ritme varmıştır.

148 Türkçeyi Etkili Kullananlar