Page 176 - Türkçeyi Etkili Kullananlar

Etkinlik

4. Aşağıdaki parçayı okuyunuz. Parçadan hareketle soruları cevaplayınız.

Uyandım; gözüme plastik bir güneş parçası yapışmıştı. Uzun süre silmeye uğraştım. Niçin
güneşi plastik Paris'in? Çünkü yükselen Batı isi, güneşle Paris'in arasında kalın bir duvar. Bu
is, bildiğimiz baca isi değildir. O yönden temizdir Paris'in havası. Biz Doğuluların, Doğulu
duygusuyla hissettiğimiz, yorumu da bize âit olan bir is. Doğululuk duygusunu yitirmemiş
bütün Doğuluların bunu hissedecekleri kanısındayım. Bu is, Paris'i tanımamıza engel
olmuyor, daha da kolaylaştırıyor görmemizi; gözlerimiz de Doğuludur çünkü.
(Batı Notları)

a) “Plastik bir güneş parçası” tamlamasıyla ne kastedilmiştir? Açıklayınız.

.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

b) Yazar, “is” kelimesine nasıl bir anlam yüklemektedir? Açıklayınız.

.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

c) Duyguların ve gözlerin Doğulu olmasıyla anlatılmak istenen nedir? Açıklayınız.
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

5. Aşağıdaki tabloda Nuri Pakdil’in eserlerinde kullandığı Türkçe kelimeler ve bunların
Türkçedeki yabancı kökenli karşılıkları verilmiştir. Romen rakamlarıyla verilen yabancı
kökenli kelimeleri Türkçeleriyle eşleştiriniz.

a) Erek ..... I. I. Teknoloji
b) Öğreti ..... II. II. İhtiyaç
c) Özdekçi ..... III. III. Kur'an-ı Kerim
ç) Gereksinim ..... IV. IV. Gaye

d) Başkaldırış ..... V. V. Akıl
e) Karabasan ..... VI. VI. Prensip
f) Uygulayım bilim ..... VII. VII. Millet
g) Us ..... VIII. VIII. İsyan
ğ) Ulus ..... IX. IX. Maddeci
h) Basımevi ..... X. X. Kâbus
ı) Kutsal Kitap ..... XI. XI. Beddua
i) İlenç ..... XII. XII. Doktrin
XIII. XIII. Matbaa

174 Türk Dili ve Edebiyatı