Page 94 - Türkçeyi Etkili Kullananlar

Etkinlik

3.

Sofra

Dalarım, görmediğim yüzlere hayran, oturup,
Uhrevî âlemi etrafıma toplar bu gurup;
Nice devletlilerin ruhuna elpençe durup
Nice bir hâtıradan bahsederim, âfâkî.

Yeni Lisan hareketinin dilde sadeleşme anlayışını benimseyen Faruk Nafiz Çamlıbel,
yukarıdaki dizelerde Arapça ve Farsça kökenli kelimeler kullanmıştır. Bu durum Yeni Lisan
makalesinde savunulan ilkelerden,

I. Konuşma diline yerleşmiş Arapça, Farsça sözcükler ve bilimsel terimler dilden atılmamalı.
II. Arapça ve Farsça dil bilgisi kuralları kullanılmamalı, bu kurallarla yapılan tamlamalar
kaldırılmalı.
III. İstanbul ağzı esas alınarak yeni bir yazı dili meydana getirilmeli.

maddelerinden hangisiyle açıklanabilir? Gerekçesiyle yazınız.
..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

4.

Han Duvarları

Yaylımız tüketirken yolları aynı hızla
Savrulmaya başladı karlar etrafımızda.
Karlar etrafı beyaz bir karanlığa gömdü,
Kar değil, gökyüzünden yağan beyaz ölümdü...
Gönlümde can verirken köye varmak emeli
Arabacı haykırdı: “İşte Araplı Beli!”
Tanrı yardımcı olsun gayrı yolda kalana,
Biz menzile vararak atlan çektik hana.

Yukarıdaki dizelerde geçen ve günümüzde yaygın olarak kullanılmayan bazı kelimelerin
anlamları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Verilen anlamlara ait kelimeleri parçadan bularak
ilgili boşluklara yazınız.

“Artık”, “bundan böyle” anlamına gelen bir zarf.

Üstü ve yanları kapalı, dört tekerlekli, atla çekilen bir tür binek arabası.
Yolculukta dinlenmek amacıyla durulan veya konaklanan yer.

Gerçekleştirilmesi zamana bağlı istek.

92 Türk Dili ve Edebiyatı