Page 32 - RİTİM EĞİTİMİ VE HALK DANSLARI 11

RİTİM EĞİTİMİ VE HALK DANSLARININ TANIMI VE KAVRAMSAL ÇERÇEVESİ

“Kültür; okumak, anlamak, görebilmek, görebildiğinden anlam çıkarmak, ders almak, düşünmek ve zekâyı
geliştirmektir.”
Mustafa Kemal ATATÜRK

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Ritim terimleri hakkında neler biliyorsunuz? Bildiklerinizi sınıf ortamında arkadaşlarınızla paylaşınız.
2. Dünyada ve Türkiye’de görülen ritim usulleri ile ilgili farklı kaynaklardan örnekler dinleyiniz. Araların-
daki benzerlikler hakkında görüşlerinizi bildiriniz.
3. Dünya ve Türkiye halk dansları türlerinden bildiklerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

2.1. RİTİM EĞİTİMİ

Ritim eğitimi, kişilerde yaşantı yoluyla belirli bir amaç çerçevesinde düzenli ve kurallı ritmik algı
kazandırmayı amaçlayan bir eğitimdir. Ritim eğitiminin içeriği; yaş gruplarına uygun olacak ve belirli ritim
gelişimlerini sağlayacak şekilde oluşturulmaktadır. Süreç içinde, insandaki ritim becerisini desteklemekte
ve geliştirmektedir.
Ritim eğitimi insanda zaten var olan ritim duygusunu ortaya çıkarmak, geliştirmek, müziği öğrenme
sürecini daha hızlı ve zevkli hâle getirmek açısından önemlidir. Müzik eğitimi sırasında sosyal, psikomotor,
duyuşsal, zihinsel gelişimler hızlanır. Ritim eğitimi, müzik eğitiminin başlangıç aşamasında, müziğin diğer
boyutlarından daha öncelikli bir yere sahiptir.
Bireylerin, yaşamlarının ilk yıllarından itibaren el ve ayaklarıyla tartımsal devinimler yaptıkları gö-
rülmektedir. Bu dönemde ezgiler tekrarlanamamaktadır fakat müziğe uygun tempo tutma ve dans etme
becerileri gelişmektedir. Ritmik öğrenmenin en temel çeşitlerinden biri el çırpmadır. Ritim eğitimine başlar-
ken büyük hareketlerle kolun tamamı kullanılarak el çırpma işlemi yapılmalı, büyük hareketlerle ritim vurma
teşvik edilmelidir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, el çırparken çıkarılan ses değil, kasların hareket
etmesidir. Hareketler, özgür ve geniş olursa ritim duygusunun gelişmesi kolaylaşmaktadır.
Görsel 2.1’de, nota değerleri öğretiminde, hareket temelli öğretim modelinin küçük yaş grubunda
uygulama şekli görülmektedir.

Görsel 2.1: Nota değerleri öğretimi
Müzik eğitimi almadan da var olan ritim duygusu, uygulamalı çalışmalarla geliştirilebilmektedir. Bu
uygulamalı çalışmalar bireyin kendisi tarafından yapılan büyük, serbest ve organize kas hareketlerini içer-
2. ÜNİTE de sahiptir. Ritmik anlayış, çocuğun bedeninde olduğu kadar zihninde de önemli bir gelişim sağlar. Ritim
mektedir. Bu hareketlerde uyarıcı unsur, müziktir. Ritim duygusu gelişen kişi, aynı zamanda iyi bir dengeye
eğitimi sayesinde zihin ve beden arasında oluşan denge, hareketlere de yansır.

30