Page 27 - RİTİM EĞİTİMİ VE HALK DANSLARI 11
P. 27
Halk dansları çalışmaları, 1932 yılında kurulan halkevlerinde önemli bir yer bulmuştur. Dağınık bir biçimde
yapılan çalışmalar düzenli ve bilinçli bir şekilde yapılmaya başlanarak yurt geneline yayılmıştır (Görsel
1.23, 1.24). Tüm illerde halk dansları toplulukları kurulmuş, Ankara başta olmak üzere festivaller düzen-
lenmeye başlanmıştır. 1950 yılından sonra halk dansları, Türkiye’de festivallerle birlikte gündeme gelmeye
başlamıştır. 1955 yılında ilk defa bir kurum olarak Yapı ve Kredi Bankası halk dansları ile ilgili çalışmalar
yapmıştır. Türk halk danslarını geliştirmek ve yaşatabilmek amacıyla “Türk Halk Danslarını Yaşatma ve
Yayma Tesisi” adlı bir bölüm kurulmuştur. Bu çalışmalarda 1600 kadar dansın olduğu, bunların 400 kadarı-
nın yaşamakta olduğu anlaşılmıştır. Tesiste yapılan tüm çalışmalardan ve hazırlanmış olan bant, nota, foto,
film, dia gibi dans ve müzik ürünlerinden yararlanılarak Sadi Yaver Ataman tarafından hazırlanan “100 Türk
Halk Oyunu” adlı eser, 1975 yılında yayımlanmıştır.
Görsel 1.23: Elazığ yöresi halk dansları Görsel 1.24: Elazığ yöresi halk dansları
Görsel 1.25: Muğla Çomakdağ köyü alan araştırması Görsel 1.26: Muğla Çomakdağ köyü alan araştırması
Halk oyunları ile ilgili çalışma, araştırma, derleme ve gösteriler çeşitli kuruluşlar tarafından yürü-
tülmektedir. Okul, dernek, kulüp ve topluluklarca sürdürülen halk dansları çalışmalarına; Kültür ve Turizm
Bakanlığı, Millî Eğitim Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Köy İşleri Bakanlığı ve Dış İşleri Bakanlığına
bağlı çeşitli kuruluşlar katılmıştır. 1966 yılında Millî Eğitim Bakanlığı bünyesinde “Millî Folklor Enstitüsü” ku-
rulmuştur. Bu enstitü daha sonra Kültür Bakanlığına bağlı Millî Folklor Araştırma Dairesine (MFAD) dönüş-
türülmüştür. Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT) da halk danslarının bilinirliği ve arşiv çalışmaları
ile ilgili pek çok çalışmaya katılmıştır. Bu dönemde hazırladığı belgesel ve programlarla halk danslarının
gelişimi ve yayılmasına önemli katkıda bulunan bir kurum olmuştur. Gençlik ve Spor Bakanlığına bağlı
İzcilik ve Boş Zamanları Değerlendirme Genel Müdürlüğünde “Halk Oyunları Şubesi”, Turizm Bakanlığı
bünyesinde 1975 tarihinde “Devlet Halk Dansları Topluluğu” kurulmuştur. 1984 tarihinde ilk olarak İstanbul
Teknik Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuvarında “Türk Halk Oyunları Bölümü”nün kurulmasıyla
halk danslarında akademik açıdan çalışmalar başlamıştır. Pek çok il ve üniversitede konservatuvarların
Türk halk oyunları bölümleri açılmıştır (Görsel 1.25, 1.26).
Türkiye Halk Oyunları Federasyonu (THOF), 2001 yılında Anayasa’nın 58. maddesi ve 3289 sayılı
kanuna istinaden T.C. Başbakanlık, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü bünyesinde kurulmuştur. Federas-
yonla ilgili yönetmelik 2003 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. 2006 yılında özerk
olan Türkiye Halk Oyunları Federasyonu; mahallî, geleneksel, stilize, komple nitelikli ve proje yarışmaları
dallarında kulüpler arası halk oyunları yarışmaları düzenlemektedir. Bu yarışmalarda “minikler, yıldızlar, 1. ÜNİTE
gençler ve büyükler” olmak üzere 4 farklı yaş kategorisi bulunmaktadır.
Ağrı, Aydın, Silivri yöresel halk oyunları
25