Page 23 - RİTİM EĞİTİMİ VE HALK DANSLARI 11

SIRA SİZDE

Dansın çıkış noktaları ile ilgili temel nedenlerden uygun olanları, aşağıdaki boşluklara
yazınız.
Yaşamsal İhtiyaçları Dinî İhtiyaçları Doğa Olaylarını
İçeren Nedenler İçeren Nedenler İçeren Nedenler

Verimli hasat Ölünün ardından Yağmur duası
almak yas tutmak

Zamanla dinî niteliklerden sıyrılan dans, Orta Çağ boyunca gelişimini sürdürmüştür. Orta Çağ’da
kilisenin baskısı, dansın sanat olarak gelişmesini engellemiştir. Orta Çağ sonrasında, ulusal danslar daha
ön plana çıkmış ve toplumun belli kesimlerini temsil eden danslar oluşmaya başlamıştır. Bu dönemde
ortaya çıkan halk danslarının bazıları Fransa’da gavotte (gevad), menuet (minüved), basse-dance (beyz
dens); Polonya’da mazurka (mazurka); İngiltere’de volt (volt); İspanya’da morisco (morisko); İtalya’da sal-
tarello’dur (saltarello) (Görsel 1.17). Bu dönemde ilk olarak İtalya’da ortaya çıkan bale sanatı, başlangıçta
Avrupa halk danslarından etkilenmiştir. Çıkış noktası halk dansları adımları olan bale, zamanla kendi sanat
anlayışını geliştirmiş ve soylu dansı olarak yayılımını tüm Avrupa’da sürdürmüştür.
1789 Fransız Devrimi ile dans, sanat anlamında da bilinçli ve kurallı bir gelişim sürecine girmiştir.
Avusturya ve Almanya’da vals, Çekoslovakya’da polka, İspanya’da tango gibi halk dansları türleri doğmuş-
tur.

Görsel 1.17: İtalya halk dansları
Özellikle vals, halk dansları algısından sıyrılıp Avrupa salonlarının vazgeçilmez dansı olmuştur. 19. yüzyıl-
dan itibaren dünyada gelişen tarihsel olayların etkisiyle ülkeler, farklı ve milliyetçiliği öne çıkaran çalışma-
lara önem vermeye başlamışlardır. Bu dönemde en çok üzerinde durulan konu da geleneksel kültür zen-
ginliklerini ve mirasını araştırmaya yönelik derleme çalışmalarıdır. Bu yıllarda ülkeler, küçük topluluklarca
bilinen danslarını araştırarak dansları yeniden yapılandırma çalışmalarına önem vermiştir. Bu çalışmalar,
tüm ülkenin bildiği ve uygulayabileceği formlarda millî ve manevi değerlerini yücelten bir anlayışla yapıl-
mıştır. Özgürlüğüne yeni kavuşan ülkeler; kendi öz geçmişlerine ait folklor eserlerini kayda geçirmek, yeni 1. ÜNİTE
nesle aktarmak üzere çalışmalar yapmışlardır.

21