Page 112 - SPOR ANATOMİSİ VE FİZYOLOJİSİ 11
P. 112

Aralıklı yüksek şiddette yapılan egzersizler sırasında da fosfojen depolarının yenilenmesi çok
                  önemlidir. Bu tip yüklenmeler hemen hemen her spor branşında (basketbol, voleybol, futbol, hentbol
                  vb.) oldukça yaygındır. Bu gibi branşlarda egzersiz şiddetinin düştüğü kısa zaman aralıklarının süre-
                  sine göre bu depolar belirli oranda yenilenmektedir. Kaslarda bulunan ATP ve CP depoları egzersiz
                  sonrası toparlanma sürecinde yenilenmesi için enerjiye ihtiyaç duyar. Bu enerji, büyük miktarda kar-
                  bonhidrat ve yağların oksijen sisteminde parçalanması yolu ile elde edilir.

                      Kas Glikojeninin Yenilenmesi
                      Glikojen, glikozun kas ve karaciğer hücrele-
                  rinde depolanma biçimidir. 70 kg ağırlığındaki bir
                  sporcuda toplam 520 gram (2500 kcal) glikojen
                  deposu bulunur. Bu glikojenin yaklaşık 400 gra-
                  mı kaslarda, 100 gramı karaciğerde ve 20 gramı
                  kanda glikoz şeklinde bulunur. Egzersiz sırasın-
                  da kas glikojeni hem oksijenli hem de oksijensiz
                  ortamda  parçalanarak ATP  sentezi  gerçekleşti-
                  rilir.  Maraton  gibi  uzun  süreli  egzersizlerde  gli-
                  kojen depoları tamamen tükenmektedir (Görsel
                  9.8). Bir başka ifadeyle egzersiz sırasında kas
                  glikojeninin  ne  kadarının  tüketildiği;  sporcunun
                  kondisyon durumu, egzersizin süresi, şiddeti ve
                  koşullarına göre değişiklik gösterir. Egzersizden
                  sonraki  toparlanma  döneminde  bu  depoların
                  tekrar yenilenmesi gerekir. Toparlanma süresin-
                  ce glikojen depolarının yenilenmesi, egzersizde
                  tüketilen glikojen miktarına ve toparlanma süre-
                  cindeki beslenme kalitesi gibi faktörlere bağlıdır.
                                                                         Görsel 9.8: Istanbul maratonu




                          7.       ETKINLIK        HATIRLAMA



                      Aşağıda boş bırakılan kutucuklara CP depolarının yenilenmesiyle ilgili ortalama süreleri öğretme-
                  niniz rehberliğinde yazınız.



                                  Dinlenme Süresi (Sn.)    CP Depolarının Yenilenmesi (%)


                                   .................................   %50
                                   .................................   %75

                                   .................................   %87
                                   .................................   %93
                                   .................................   %97

                                   .................................   %98






                                                           110
   107   108   109   110   111   112   113   114   115   116   117