Page 112 - SPOR ANATOMİSİ VE FİZYOLOJİSİ 11

Aralıklı yüksek şiddette yapılan egzersizler sırasında da fosfojen depolarının yenilenmesi çok
önemlidir. Bu tip yüklenmeler hemen hemen her spor branşında (basketbol, voleybol, futbol, hentbol
vb.) oldukça yaygındır. Bu gibi branşlarda egzersiz şiddetinin düştüğü kısa zaman aralıklarının süre-
sine göre bu depolar belirli oranda yenilenmektedir. Kaslarda bulunan ATP ve CP depoları egzersiz
sonrası toparlanma sürecinde yenilenmesi için enerjiye ihtiyaç duyar. Bu enerji, büyük miktarda kar-
bonhidrat ve yağların oksijen sisteminde parçalanması yolu ile elde edilir.

Kas Glikojeninin Yenilenmesi
Glikojen, glikozun kas ve karaciğer hücrele-
rinde depolanma biçimidir. 70 kg ağırlığındaki bir
sporcuda toplam 520 gram (2500 kcal) glikojen
deposu bulunur. Bu glikojenin yaklaşık 400 gra-
mı kaslarda, 100 gramı karaciğerde ve 20 gramı
kanda glikoz şeklinde bulunur. Egzersiz sırasın-
da kas glikojeni hem oksijenli hem de oksijensiz
ortamda parçalanarak ATP sentezi gerçekleşti-
rilir. Maraton gibi uzun süreli egzersizlerde gli-
kojen depoları tamamen tükenmektedir (Görsel
9.8). Bir başka ifadeyle egzersiz sırasında kas
glikojeninin ne kadarının tüketildiği; sporcunun
kondisyon durumu, egzersizin süresi, şiddeti ve
koşullarına göre değişiklik gösterir. Egzersizden
sonraki toparlanma döneminde bu depoların
tekrar yenilenmesi gerekir. Toparlanma süresin-
ce glikojen depolarının yenilenmesi, egzersizde
tüketilen glikojen miktarına ve toparlanma süre-
cindeki beslenme kalitesi gibi faktörlere bağlıdır.
Görsel 9.8: Istanbul maratonu

7. ETKINLIK HATIRLAMA

Aşağıda boş bırakılan kutucuklara CP depolarının yenilenmesiyle ilgili ortalama süreleri öğretme-
niniz rehberliğinde yazınız.

Dinlenme Süresi (Sn.) CP Depolarının Yenilenmesi (%)

................................. %50
................................. %75

................................. %87
................................. %93
................................. %97

................................. %98

110