Page 113 - SPOR ANATOMİSİ VE FİZYOLOJİSİ 11
P. 113
Aralıklı yüksek şiddette yapılan egzersizler sırasında da fosfojen depolarının yenilenmesi çok ÖLÇME VE DEĞERLENDIRME
önemlidir. Bu tip yüklenmeler hemen hemen her spor branşında (basketbol, voleybol, futbol, hentbol
vb.) oldukça yaygındır. Bu gibi branşlarda egzersiz şiddetinin düştüğü kısa zaman aralıklarının süre-
sine göre bu depolar belirli oranda yenilenmektedir. Kaslarda bulunan ATP ve CP depoları egzersiz
sonrası toparlanma sürecinde yenilenmesi için enerjiye ihtiyaç duyar. Bu enerji, büyük miktarda kar- A. Aşağıdaki ifadelerin sonuna doğru olanlar için “D”, yanlış olanlar için “Y” yazınız. Yanlış olduğunu
bonhidrat ve yağların oksijen sisteminde parçalanması yolu ile elde edilir. düşündüğünüz ifadelerin doğru biçimlerini yazınız.
Kas Glikojeninin Yenilenmesi 1. Güç, birim zamanda ortaya konulan iş olarak tanımlanmaktadır. ( )
Glikojen, glikozun kas ve karaciğer hücrele- ..............................................................................................................................................................
rinde depolanma biçimidir. 70 kg ağırlığındaki bir 2. ADP’nin moleküler yapısında bir adenozin, üç fosfat grubu bulunur. ( )
sporcuda toplam 520 gram (2500 kcal) glikojen
deposu bulunur. Bu glikojenin yaklaşık 400 gra- ..............................................................................................................................................................
mı kaslarda, 100 gramı karaciğerde ve 20 gramı 3. Kaslarda oluşan enerji nükleer enerjiye dönüştürülmektedir. ( )
kanda glikoz şeklinde bulunur. Egzersiz sırasın- ..............................................................................................................................................................
da kas glikojeni hem oksijenli hem de oksijensiz
ortamda parçalanarak ATP sentezi gerçekleşti- 4. Anaerobik olarak ATP’nin yeniden oluşturulmasında iki sistem mevcuttur. ( )
rilir. Maraton gibi uzun süreli egzersizlerde gli- ..............................................................................................................................................................
kojen depoları tamamen tükenmektedir (Görsel
9.8). Bir başka ifadeyle egzersiz sırasında kas 5. 60 saniyede CP depolarının %97’si yenilenir. ( )
glikojeninin ne kadarının tüketildiği; sporcunun ..............................................................................................................................................................
kondisyon durumu, egzersizin süresi, şiddeti ve
koşullarına göre değişiklik gösterir. Egzersizden B. Aşağıdaki açık uçlu soruların cevaplarını ilgili alanlara yazınız.
sonraki toparlanma döneminde bu depoların 6. ATP’den enerji nasıl elde edilir?
tekrar yenilenmesi gerekir. Toparlanma süresin-
ce glikojen depolarının yenilenmesi, egzersizde ..............................................................................................................................................................
tüketilen glikojen miktarına ve toparlanma süre- ..............................................................................................................................................................
cindeki beslenme kalitesi gibi faktörlere bağlıdır.
..............................................................................................................................................................
Görsel 9.8: Istanbul maratonu
7. Yağların oksidasyonu nasıl gerçekleşir?
..............................................................................................................................................................
7. ETKINLIK HATIRLAMA ..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
Aşağıda boş bırakılan kutucuklara CP depolarının yenilenmesiyle ilgili ortalama süreleri öğretme- 8. Laktik asit enerji sistemi nedir?
niniz rehberliğinde yazınız. ..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
Dinlenme Süresi (Sn.) CP Depolarının Yenilenmesi (%) ..............................................................................................................................................................
9. Istirahat sırasında glikojen depolarının yenilenmesi nasıl gerçekleşir?
................................. %50
..............................................................................................................................................................
................................. %75
..............................................................................................................................................................
................................. %87
..............................................................................................................................................................
................................. %93
10. Egzersiz sonrası oluşan oksijen borçlanmasının sebepleri nelerdir?
................................. %97
............................................................................................................................................................
................................. %98
............................................................................................................................................................
110 111