Page 94 - SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ 12

SPORDA GRUP VE GRUP DİNAMİĞİ ÜNİTE 7 ÜNİTE 7 SPORDA GRUP VE GRUP DİNAMİĞİ

Karmaşa aşaması, takım oluşumunun ikinci aşamasıdır. Bu aşama gruptaki kişiler arasındaki Takım oluşum taslağı yapılırken;
çatışmalar olarak özetlenebilir. Duygusal dirençler, gruptaki roller ve konumlar kişiler arası • Oyuncuların seçilmesi,
çatışmalara neden olur. Bu aşamada antrenör ve takım kaptanlarının objektif ve açık bir
iletişim sağlamaları önemlidir. Örneğin takım kaptanının ukala ve egolu tavırları sporcularda • Seçilen oyuncuların birbirlerini tanımaları,
itici ve negatif etkiler yaratabilir veya savunma esnasında o bölgede oynayan oyuncuların nasıl • Roller ve mevkilerin belirlenmesi,
davranacaklarına ilişkin çatışmalar çıkarabilir. • Roller, mevkiler ve kuralların kabullenilip kabullenilmemesinden ve uyumsuzluklardan
Normların oluşması, takım oluşumunun üçüncü aşamasıdır. Bu aşamada anlaşmazlıklar yerini kaynaklanan sorunlar ve çatışmaların çözümlenmesi,
dayanışma ve iş birliğine bırakmaktadır. Çatışmalar ve anlaşmazlıklar çözülmekte, birlik ve • En iyi performans ve motivasyonla ”biz” duygusuyla ortak hedef için hareket edilmesine
bütünlük duygusu oluşturularak ortak hedefler için birlikte çalışılmaktadır (Görsel 7.6). Hazırlık dikkat edilir.
kampının son dönemine doğru oyuncular arasındaki iş birliği artmakta ve pozisyonlara ilişkin Örneğin yeni kurulan bir takım için antrenör öncelikle müsabaka süreçleri sonucunda ulaşılmak
roller netleşmektedir. Kısaca grupta kimin ne yapacağı belli olur.
istenen hedefi düşünerek birbirini tamamlayacak özelliklerde takım oyuncularını fiziki becerilerine
göre ve psikolojik yönden düşünerek belirler. Her oyuncu takımdaki diğer oyuncuları tanımaya,
oyuncuların kişisel ve performans özelliklerini öğrenmeye çalışır. Birbirleriyle tanışmış ve aynı
hedefe birlikte yürümeye yönlendirilecek olan oyuncuların takımdaki rolleri ve görevleri belirlenir.
Bu belirlemelerin sonucunda sporcular arasında bu durumları, yerleri ve rolleri kabullenebilme
sürecinde çatışmalar, anlaşmazlıklar ve sorunlar yaşanır. Bu gergin süreç dayanışma ve iş
birliğine dönüştüğünde takım başarısı için ortak amaç ve hedefe ulaşmada “biz” bilinciyle
hareket eden bir takım oluşturmak için planlar yapılmalıdır. Yukarıda belirtilen bu noktalar
doğrultusunda takım planlaması, kamp ve hazırlık maçlarının planlaması yapılmalıdır.

ETKİNLİK

Etkinliğin adı: Takımını Kur
Etkinliğin amacı: Takım oluşum taslağını hazırlayabilme
Etkinliğin Süresi: 15 dk.
Araç-gereçler: Kalem, silgi

Uygulama: Bir antrenör olduğunuzu düşünün. Aşağıda size çeşitli görevler tanımlanmıştır.
Bu görevlerle bir takım oluşturma sürecini düşünerek kendi takım oluşum taslağınızı
hazırlayınız.
Görevler:
Görsel 7.6: Takım oluşturan sporcular
Takımda tüm mevkileri dolduracak ve uyumlu oynayabilecek oyuncular belirlenir.
Performans aşaması, takım oluşumunun dördüncü aşamasıdır. Bu aşamada da takım başarısı Oyuncular için hazırlık kampı düzenlenir.
için bir araya gelinmektedir. Takım; problem çözmeye odaklanmakta, görevlerini yerine
getirebilmek, yeni fikirleri deneyebilmek için grup süreçlerini ve ilişkilerini kullanmaktadır. Bu Takıma liderlik yapacak kaptan seçilir.
aşamaya gelindiğinde kişiler arası ilişkiler dengelenmiş, roller açık bir şekilde belirlenmiş ve Takımla ve antrenman programlarıyla ilgili kurallar belirlenir.
sorunlar çözülmüştür. Hazırlık maçlarıyla bu süreç performansa dönüştürülür. Takım dayanışmasını sağlamak için bir sosyal etkinlik düzenlenir.
2. Takım Oluşum Taslağı Sezon için belirlenen hedef, takım oyuncularına açıklanır.
Takım oluşum evreleri tamamlanınca bir antrenörün en üst düzeyde performans gösterecek Hazırlık maçı düzenlenir.
olan bir takımı oluşturma süreci yani takım oluşum taslağı oluşturulmalıdır. Taslak yeni Sonuçlandırma: Sınıfta 4 kişilik yönetim ekibinizi oluşturunuz. Takım oluşum taslağını su-
başlanacak bir işin sürecinin planlamasının yapılmasıdır. Takım taslağı oluşturmak üst düzeyde num hâline getirerek arkadaşlarınızla paylaşınız.
performans elde edebilmek için takımın kimlerden oluşacağının, rollerin nasıl dağıtılacağının ve
“biz” duygusunun nasıl oluşturulacağının önceden belirlenmesidir.

SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ 91 92 SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ