Page 93 - SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ 12
P. 93
SPORDA GRUP VE GRUP DİNAMİĞİ ÜNİTE 7
Karmaşa aşaması, takım oluşumunun ikinci aşamasıdır. Bu aşama gruptaki kişiler arasındaki
çatışmalar olarak özetlenebilir. Duygusal dirençler, gruptaki roller ve konumlar kişiler arası
çatışmalara neden olur. Bu aşamada antrenör ve takım kaptanlarının objektif ve açık bir
iletişim sağlamaları önemlidir. Örneğin takım kaptanının ukala ve egolu tavırları sporcularda
itici ve negatif etkiler yaratabilir veya savunma esnasında o bölgede oynayan oyuncuların nasıl
davranacaklarına ilişkin çatışmalar çıkarabilir.
Normların oluşması, takım oluşumunun üçüncü aşamasıdır. Bu aşamada anlaşmazlıklar yerini
dayanışma ve iş birliğine bırakmaktadır. Çatışmalar ve anlaşmazlıklar çözülmekte, birlik ve
bütünlük duygusu oluşturularak ortak hedefler için birlikte çalışılmaktadır (Görsel 7.6). Hazırlık
kampının son dönemine doğru oyuncular arasındaki iş birliği artmakta ve pozisyonlara ilişkin
roller netleşmektedir. Kısaca grupta kimin ne yapacağı belli olur.
Görsel 7.6: Takım oluşturan sporcular
Performans aşaması, takım oluşumunun dördüncü aşamasıdır. Bu aşamada da takım başarısı
için bir araya gelinmektedir. Takım; problem çözmeye odaklanmakta, görevlerini yerine
getirebilmek, yeni fikirleri deneyebilmek için grup süreçlerini ve ilişkilerini kullanmaktadır. Bu
aşamaya gelindiğinde kişiler arası ilişkiler dengelenmiş, roller açık bir şekilde belirlenmiş ve
sorunlar çözülmüştür. Hazırlık maçlarıyla bu süreç performansa dönüştürülür.
2. Takım Oluşum Taslağı
Takım oluşum evreleri tamamlanınca bir antrenörün en üst düzeyde performans gösterecek
olan bir takımı oluşturma süreci yani takım oluşum taslağı oluşturulmalıdır. Taslak yeni
başlanacak bir işin sürecinin planlamasının yapılmasıdır. Takım taslağı oluşturmak üst düzeyde
performans elde edebilmek için takımın kimlerden oluşacağının, rollerin nasıl dağıtılacağının ve
“biz” duygusunun nasıl oluşturulacağının önceden belirlenmesidir.
SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ 91